Lees- en cadeautips van de Antwerpen Leest redactie
Weet je nog niet wat je onder de boom gaat leggen? Wordt het een prachtig vormgegeven modern sprookje, een parel die met je meereist, proza en poëzie in één, een epische strip, een stilistisch wonderkabinet? Een boek dat je geest scherpt, een mooi voorleesboek, een diepgaande leeservaring of een nieuw te ontdekken auteur?
Laat je inspireren door onderstaande lijst met tips die even divers zijn als onze redactieploeg.
Wendy Struyf schenkt 'Het glinstert' van Marieke De Maré en Lara Taveirne
Ook 2025 was weer een verwenjaar met literaire pareltjes. Maar als er voor mij één boek uitspringt dat alle vakjes afvinkt als perfect kerstcadeau, dan is het wel ‘Het glinstert van Marieke De Maré en Lara Taveirne’. De titel zegt alles, Het glinstert is een fonkelend juweeltje vol woorden die zachtjes nazinderen.
Marieke en Lara waren tussen ’23 en ‘25 stadsschrijvers van Brugge. De verhalen die ze gedurende die twee jaar opvingen hebben ze omgezet in poëtische teksten, die klein én groots zijn, én altijd glinsteren.
Voor mij is Het glinstert een verhalenbundel die lang met je mee kan reizen. Korte, langere en dan weer nog kortere verhalen om telkens weer in te duiken.
Soms met een glimlach, soms met een brok in je keel. Maar altijd blijft er iets hangen en doe je nieuwe ontdekkingen.
De cover van Het glinstert is al een prachtig pakje op zich en bijgevolg moet boek schitteren onder mijn kerstboom.
Michelle Smets geeft 'Krekel' van Annet Schaap
Heerlijk toch, een kinderboek waar je als volwassene de grauwe dagen even door kan uitschakelen? Na "Lampje" stond ik te springen om het nieuwe boek van Annet Schaap dit jaar in huis te halen, en ja hoor: ook "Krekel" voelt als een warm dekentje. Een boek vol prachtig vormgegeven zinnen en tekeningen en een verhaal met veel lagen en waarheden waar jong en oud iets uit kan halen om met zich mee te dragen. Een soort modern sprookje, maar zonder belerend of typerend te zijn. Van dit soort boeken word ik ongelooflijk enthousiast en leg ik als kerstvrouw niet onder één, maar onder verschillende kerstbomen!
Sven Reynders geeft 'De aanraking' van Guillaume Van der Stighelen cadeau
Als kerstboekentip wil ik heel graag de tweede roman van Guillaume Van der Stighelen, ‘De aanraking’ in de etalage zetten. In tegenstelling tot zijn eerste fictiewerk ‘Rozeke’, wat een zeer barok werk was, is dit boekje (191 p) een zeer gevoelig, intiem werkstuk dat een aantal heikele thema’s niet uit de weg gaat. Drugsverslaving in de hogere milieus, verborgen leugens en bedrog, het zonlicht dat plots toch aan de einder opduikt.
Of hoe verbrijzelde levens elkaar opnieuw terugvinden, maar waarbij het einde dan weer onvoorspelbaar is. Niettegenstaande de hardheid in bepaalde passages in het boek, leent de sfeer en de boodschap, if any, die de auteur in het boek wil brengen zich tot een warme, liefdevolle lectuur onder de kerstboom.
Nathalie Brouwers geeft proza én poëzie, met 'Tosca' van Maud Vanhauwaert
Ik wil iedereen wat proza en poëzie cadeau doen! Een boek dat dit jaar uitkwam, is Tosca, het prozadebuut van de Vlaamse dichteres Maud Vanhauwaert. Ze bewijst ermee dat ze ook een prachtige en beklemmende roman kan schrijven. Het is een rijk en gelaagd verhaal waarin vertaalster May Solovjov, na een lezing over een Russische dichteres, een mysterieus bericht ontvangt van een jonge vrouw genaamd Aline: "Het was mijn laatste wens om het te kunnen meemaken." De toon van haar bericht is onrustwekkend, en drijft May ertoe contact met haar te zoeken. Wat volgt is een kat-en-muisspel, waarin May obsessief probeert door te dringen tot het gesloten boek dat Aline is.
De binding van de eerste druk van dit boek, die ik heb, is de zogenoemde Japanse binding, wat maakt dat de lezer de pagina’s zelf los dient te snijden. Zo gesloten het boek is, is Aline dus ook. Ritsen en lezen maar!
Er zijn ook gedichten die doorheen het boek zijn opgenomen, die af en toe het ritme van de roman breken, maar er zeker in passen. Daardoor is dit dus ook een 2-in-1-verhaal. Deze gedichten doen qua sfeer denken aan en verwijzen naar enkele grote Russische dichters en auteurs. De titel "Tosca" verwijst naar het Russische woord "toska", een complex gevoel van verlangen en melancholisch verdriet, dat moeilijk te vertalen valt.
Tony Vanderheyden legt 'Tarantula' van Eduardo Halfon onder de boom
Met de ‘Prix Médicis Etranger’ was ‘Tarantula’ van Eduardo Halfon, de beste buitenlandse roman in Frankrijk (2024).
Ik maakte echter dit jaar pas kennis met de Guatemalteekse maar momenteel in Berlijn wonende schrijver Eduardo Halfon. ‘Tarantula’ is een zeer boeiende en gelaagde vertelling, waarbij je maar moeilijk fictie van feiten kunt onderscheiden. Je krijgt een zeer menselijke blik op hoe je je maar moeilijk losmaakt van je wortels en hoe je verder moet met trauma’s. Een pareltje over hoe het meest persoonlijke ook universeel kan zijn.
Ik had het geluk hem te spreken en te ontmoeten op het Crossing Border festival >>lees hier het interview.
Isabel Hessel beveelt 'The glassmaker' van Tracy Chevalier aan.
Afgelopen jaar las ik maar liefst vier boeken van Tracy Chevalier, een auteur die ik pas heb ontdekt. Ze zet stuk voor stuk sterke vrouwenfiguren neer, telkens in een heel andere leefwereld of periode: in A Girl with a Pearl Earring bedenkt ze het verhaal van de dienstmeid, die de Delftse schilder Johan Vermeer zo mooi heeft neergezet. Remarkable Creatures gaat over Mary Anning, een jonge vrouw uit de arbeidersklasse die aan de Britse kust enorme fossielen ontdekte en zo de toenmalige natuurwetenschappen én het christelijk geloof (scheppingsverhaal) op de proef stelde. In The Lady and the Unicorn heb ik veel geleerd over hoe de immense wandtapijten zijn ontstaan, die de huizen van rijke Parijzenaren sierden en dat ze daarvoor naar Brussel moesten afzakken, want Brussel was dé stad waar de top-ambachtslieden werkten (dag en nacht).
Het boek dat ik jullie heel warm wil aanbevelen is: The Glassmaker. Tracy Chevalier start het verhaal van de glasblazer-familie Rosso in de handelsmetropool Venetië in de Renaissance. De mannelijke familieleden staan aan het hoofd van het glasblazersbedrijf dat Chevalier zo neerzet alsof we als lezer zelf naast de brandoven staan. Plots overlijdt de pater familias. De pest teistert de stad Venetië en dreigt ook niet te stoppen voor de kanalen van Murano. Dochter Orsola mag aan een kleine tafel met restjes glas experimenteren …
Ik heb heerlijke uren tussen deze bladzijden doorgebracht. Tijdens het lezen liep ik mee over talloze bruggen, stond ik in amoureuze steegjes, voer ik verschillende keren mee in een gondel en blies ik glas, natuurlijk! Maar we blijven niet alleen in die tijd, het verhaal van deze familie gaat verder tot aan de bezetting van Venetië door Napoleon. Ook Giacomo Casanova passeert de revue. Daarvoor gebruikt de schrijfster een opmerkelijke truc, maar die hou ik nog even geheim. Daarvoor moeten jullie het boek maar zelf lezen … (PS: nog voor Kerst beschikbaar op CloudLibrary, met een digitaal abonnement).
Hanneke Van de Kerkhof kiest "Zo zingt de pijn' van Aya Sabi
Na haar debuut Half leven gelezen te hebben, was ik meteen fan. Ze laat zien hoe levens elkaar door de generaties heen raken, als lagen die over elkaar heen schuiven, en dat blijft me mateloos boeien.
Zo zingt de pijn voelt bijna als een vervolg of een verdieping van Half leven. Als er generaties vol traumatische herinneringen in ons lichaam opgeslagen liggen, dan moet er ook een veelvoud aan generaties troost in ons aanwezig zijn. Aya Sabi neemt je als lezer mee onder haar huid, in haar hoofd en haar lichaam in, precies naar de plekken waar de pijn zich heeft vastgezet en waar ze naar antwoorden tast. Ze laat het lichaam spreken, met zijn eigen taal, terwijl het hoofd, dat alles denkt te begrijpen, even op afstand wordt gezet.
“Stelt taal ons in staat om volledig te helen, of staat zij ons soms juist in de weg?”
Haar poëtische schrijfstijl, haar moed om je zo dicht bij haar twijfels, haar sensaties en haar openbaringen te laten komen, maken dit voor mij een boek dat ik zeker opnieuw wil lezen. En dus ook cadeau zou willen doen.
Magy De Bie tipt 'Jaag je ploeg over de botten van de doden' van Olga Tokarczuk
Dit boek scoorde ik in Lillo Boekendorp, de cover trok me meteen aan. De titel klinkt misschien niet erg vrolijk, maar het is het meest verrassende boek dat ik dit jaar las en het past perfect bij donkerte en winterkou.
In een dorp in Polen dat in de winter zowat uitsterft, op de grens met Tsjechië, op het Plateau waar het altijd waait, woont de eigenzinnige Janina. Ze heeft een heel eigen kijk op de Wereld en de Wezens die deze bevolken, heeft last van Kwalen maar haalt vreugde uit de Natuur, astrologie en het vertalen van Blake samen met haar vriend Dyzio. Als er Doden vallen in het dorp, bijna allemaal leden van de lokale jachtclub, gaat ze zelf op onderzoek.
Ze heeft zo haar eigen Theorie: het zijn de Dieren die wraak nemen op de mensen. Heeft ze gelijk of is ze toch een “gestoord oud wijf”?
Een bijzonder boek met taal om te smullen, ik heb zoveel passages aangeduid! Een boek met humor ook, met onverwachte Hoofdletters, met inzichten die aanzetten tot nadenken. Op de achterflap staat: “Het is een stilistisch wonderkabinet, het is wereldklasse” en ook “Een tijdloze lofzang op de natuur en haar complexiteit”. Ik kan dat alleen maar beamen. Pas na het lezen kwam ik te weten dat de auteur in 2018 de Nobelprijs Literatuur won. Een plekje onder de boom waard.
Judith Buysse gaat voor een Palmkerst met Connie Palmen
Ik ben alweer een tijdje terug in het werk van Connie Palmen. Na jaren geleden al gegrepen te zijn door haar onderzoek naar verhoudingen in De Vriendschap en De Wetten, greep haar bekende verhaal I.M. me onlangs opnieuw aan. Het was die klassieker die ik in een kringwinkel tegenkwam en me ineens toch nieuwsgierig maakte. Terecht, opnieuw die aansprekende introspectieve stijl. Palmen onderzoekt de mens en wat het betekent om te leven. Met een kenmerkende filosofische precisie ontleedt ze het persoonlijke tot iets universeels – of het nu over de liefde, over de dood, of over autonomie gaat.
Mijn kersttip dit jaar is dan ook een combinatie van twee boeken, voor een prikkelende overgang van het oude naar het nieuwe jaar.
Als symbool voor het jaar dat we achter ons laten, tip ik Palmens Logboek van een onbarmhartig jaar. Ik ben hier nu bijna klaar in, en het is rauw en eerlijk. Dit boek is het aangrijpende, autobiografische verslag van het rouwproces na de dood van haar grote liefde Hans van Mierlo. Het gaat over onverteerbaar verlies, zelfverlies en de noodzaak van schrijven om de (lichamelijke) pijn te lijf te gaan. Dat klinkt zwaar en dat is het ook. Het is een intense blik op de realiteit van verdriet, maar raakt juist vanwege de oprechtheid en kwetsbaarheid van het schrijven. Voor wie het jaar wil afsluiten met een diepgaande leeservaring.
En dan, voor wie een verse start wil maken met het scherpen van de geest: Palmens nieuwe essaybundel Voornamelijk vrouwen. Het wordt een intellectuele lofzang op vrouwelijke scheppende kracht en autonomie genoemd. Dat doet ze door elf sterke, eigengereide vrouwen (zoals Virginia Woolf en Sylvia Plath) te bespreken die hun leven buiten de gebaande paden vormgaven. Ze verkent hierin wat nodig is om een onafhankelijk leven te leiden en breekt daarbij een lans voor het onconventionele, het anders willen zijn. Na het confronterende rouwproces uit het Logboek, is dit de ultieme en intellectuele power-up: een kritische en filosofische blik vooruit op hoe we ons eigen, autonome jaar kunnen vormgeven.
Tim Roels gaat voor de integrale versie van 'Bone' van Jeff Smith
Wat zag ik op een grote stapel liggen in een stripwinkel in de stad? De integrale - weliswaar Engelstalige - versie van Bone.
Dat riep fijne herinneringen bij me op. Het is dan ook een boek om van te smullen als een waar vijfgangen-kerstmenu. Onversneden licht-absurde humor voor liefhebbers van epische verhalen, opgetrokken uit fantasy die uit de pen van Tolkien of Pratchett zou kunnen komen.
Het is een western waarin drie neven met het uitzicht van een bot (Bone, dus) onverwacht terechtkomen in een opflakkerende oorlog tussen goed en kwaad. Het is een treffen van menselijke karakters met twijfelende helden, mislukkende opportunisten en geheimzinnige individuen. Het is een naïef doch geniaal verhaal voor lezers van 9 tot 99.
De karikaturale tekenstijl van bedenker Jeff Smith past goed bij de totale pretentieloosheid van het verhaal. Een sprookjesachtig verhaal dat eerder aanleunt bij de traditie van volksverhalen en legenden dan bij het zoete recept van Disney. Bone is al zeker 30 jaar oud en kwam oorspronkelijk in meerdere kleinere volumes uit. Dat deze integrale in zwart-wit is, is allerminst een obstakel: mocht het verhaal onbegrijpelijkerwijs tegenvallen, zijn er nog altijd 1200 pagina’s te kleuren.
