Ontstaan uit boosheid

Wannes Van de Velde was een Vlaams zanger, muzikant, dichter en beeldend kunstenaar. Zijn vader, Jaak Van de Velde, was een metaalbewerker en begenadigd zanger, zijn moeder een zingende naaister en huisvrouw. Hij groeide op in de Zirkstraat, in het Schipperskwartier dichtbij de haven. Het ouderlijk huis was gevestigd boven een Spaanse winkel Le comptoir de Valence, die nu nog steeds bestaat en El Valenciano heet. Thuis en op café werd gezongen: levensliederen, spotliederen, strijdliederen, .... Als klein kind maakte hij de waanzin van de oorlog bewust mee. In 1953 laat Wannes, toen nog Wim, zich inschrijven in de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen, afdeling plastische kunsten. Tijdens zijn academiejaren koestert hij al een levendige belangstelling voor muziek en het volkslied in het bijzonder. Wanneer een arme Spanjaard op doortocht uit Engeland, Sábas Gómez y Marín, in de academie wat flamencogitaar komt spelen, spreekt Wim hem aan. Hij leert Wim de cante jondo, de diepe zang uit Andalusië, en wijdt hem in in de geheimen van de flamenco. Bovendien studeert Wim klassieke gitaar bij Ilse Alfonso. In het begin van de jaren zestig van vorige eeuw groeit zijn belangstelling voor de oude volksliederen. Pas dan kiest hij Wannes als artiestennaam. Hij begint een zoektocht in vergeelde boeken zoals Chants populaires des Flamands de France (van Edmond de Coussemaker). Al gauw begint hij ook zelf teksten te schrijven en te componeren. Zijn eerste liederen ontstaan uit boosheid en vooral onmacht ten aanzien van de sloop van de oude stadskern van Antwerpen, de buurt waar hij opgroeide. Hij omringt zich met een groep muzikanten die de interesse voor het volkslied met hem delen: Flor Hermans (viool), Bernard Van Lent (accordeon) en Walter Heynen (fluit), die tevens instaat voor het leeuwendeel van compositie en arrangementen. In 1966 resulteert de samenwerking in een eerste plaat "Wannes Van de Velde". De keuze voor het Antwerps dialect – die voor Van de Velde eerder een evidentie is dan een keuze, omdat hij nooit anders sprak – wordt door de intelligentsia van die periode niet gewaardeerd. In de jaren zeventig stort hij zich op het theater. Samen met een collectief jonge acteurs, de Internationale Nieuwe Scène en de Italiaanse regisseur Arturo Corso creëert hij de voorstelling Mistero Buffo, een samensmelting van monologen van Dario Fo, de verhalen van de "guillare" en door Wannes uitgekozen en bewerkte Italiaanse volksliederen. Bij de montering in Essen (Duitsland) van Mistero Buffo waar hij als muziekadviseur geëngageerd wordt leert hij zijn vrouw, de actrice Christa Bernhardt kennen. Bijzonder populair wordt zijn lied "Ik wil deze nacht in de straten verdwalen", dat de titelsong wordt van de Franstalige film "Home Sweet Home" van Benoît Lamy. De film speelt zich af in Brussel - het gaat dus over verdwalen in de Brusselse straten, vandaar dat er in oorsprong ook een Frans refrein in zit. Begin jaren tachtig volgt een poppentheater "Water en Wijn". In 1984 neemt hij deel aan de vertolking van de "IJslandsuite" van Dree Peremans (over de IJslandvaarders), en in 1987 aan de opvolger "Het Zwarte Goud" (over het mijnwerkersleven). In 1988 realiseerde Wannes Van de Velde Ronald Ergo De straat, een kunstenaarsboek met gedichten en zes kleurhoutsneden. Intussen bleef hij muzikaal actief, met platen als "Stadsgedachten" en "Tussen de lichten". In die jaren voegen Jan Wellens (gitaar), Walter Poppeliers (contrabas) en (enkele jaren later) Gilberte Van den Plas (viool) zich bij de groep . Het groepsgeluid verplaatst zich haast organisch van de traditionele folk naar meer flamenco-getinte arrangementen. Lyrisch blijft het repertoire een mengeling van bewerkingen van oude teksten en hekeldichten met een modern vocabulaire. In 2000 wordt leukemie vastgesteld bij Wannes. In 2001 schrijft hij een bundel Flamencoschetsen over zijn grote liefde voor die muziekvorm. In 2003 verschijnt Met een lint vol jasmijnen, een vertaling van de teksten van Amparo Cortés. In 2005 start de Groep Wannes Van de Velde, met muzikanten Jan Wellens (gitaar), Gilberte Van den Plas (viool), Stefan Wellens (viool) en Ben Faes (contrabas), aan een nieuwe tournee In de maat van de seizoenen. Het boek Beeldend werk, is een uniek werk boordevol onuitgegeven beeldend werk van een van onze grootste kunstenaars met inleidende teksten van Eric Rinckhout en Jan Decleir en samengesteld door Christa Van de Velde-Bernhardt, Filip Janssens, Wem Cornelissen en Karel Vingerhoets, met inleidende teksten van Eric Rinckhout en Jan Decleir. Je krijgt een inkijk in de prachtige en onuitgegeven werken van deze veelzijdige kunstenaar en leert zo een ander groot aspect van hem kennen.