hoe kunnen wij in al onze diversiteit toch samenleven?
Zes jaar lang begeleidt Margot Vanderstraeten de kinderen van de Schneiders bij hun huiswerk. Via dochter Elzira en zoon Jakov krijgt ze geleidelijk aan toegang tot de gesloten joods-orthodoxe wereld van dit Antwerpse gezin. Ze geeft als werkstudente studiebegeleiding aan de kinderen van een orthodoxjoods gezin in de Antwerpse wijk waar de mensen pijpenkrullen, keppeltjes, zwarte pruiken en kousen dragen. Na een stroeve kennismaking met de ouders en een eerste afwijzing weet ze zich toch een plek te verwerven in het gezin, in weerwil van de verschillen met háár wereld qua leefregels, omgangsvormen en ideeën. Als haar taak erop zit, blijft het contact.Hier heersen religieuze wetten en eeuwenoude tradities die de Vlaamse studente maar moeilijk kan rijmen met de tijd: de jaren negentig. De joodse familie raakt bekneld tussen traditie en het moderne leven. Dat de werkstudente bijvoorbeeld ongehuwd samenwoont met haar Iraanse vriend wekt achterdocht. Margot Vanderstraeten blijft zich afvragen of zo'n afscherming van de rest van de moderne wereld in de 21ste eeuw nog wel kan. Ze voelt de voortdurende dwang van deze familie om hun gewoontes en wetten aan haar op te leggen zonder dat zijzelf veel toegeven aan de wereld om hen heen. De beschrijving van een voortdurende cultuurshock.Tegenover begrip vanwege de Holocaust voelt zij onbehaaglijk onbegrip vanwege de Palestijnse kwestie. Tegelijk is ze eerlijk over de jaloezie die ze ervaart omdat joden een kosmopolitische gemeenschap vormen waar zij nooit bij kan horen. In feite draait alles om de vraag hoe wij in al onze diversiteit toch kunnen samenleven. Een vraag die ze ook stelt naar haar Iraanse vriend toe. Een goed te volgen boek over hedendaagse vraagstukken rond integratie en segregatie. Gaandeweg winnen – aan beide zijden – respect, nieuwsgierigheid en humor het van verontwaardiging en verwerping. Ook weet ze fenomenaal goed de joodse humor, de typische eetgewoonten, het Jiddisch, de manier waarop huwelijken worden geregeld, zwijgen over pijnlijke herinneringen van de holocaust, of de centrale gedachte dat bij joden hun geldige paspoorten altijd klaar liggen om naar een ander land vertrekken mochten de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog zich ooit nog voordoen. in het geheel te integreren. DE discussie met Elzira over homoseksualiteit vind ik heel clever aangebracht. Als de kinderen afgestudeerd zijn zal Vanderstraeten ze jaren later in Israël en New York bezoeken. Mazzel tov is een meeslepend en confronterend verhaal over opgroeiende kinderen in een modern-orthodox joods milieu, want de Schneiders (een pseudoniem) behoorden niet tot de strengste chassidische tak van de joodse gemeenschap, maar leefden wel volgens het joodse geloof en de joodse wetten, gezien door de ogen van een nietjoodse jonge vrouw. Vanderstraeten giet ongelooflijk knap haar belevenissen in een soort faction en geeft daarin ongeremd lucht aan haar verwondering, ongeloof, woede en toenemend begrip voor de leefwijze van deze 'modern'-orthodoxe familie, een gemeenschap die erg gesloten leeft en waar we bitter weinig van afweten. Mazzel tov is een goed geschreven, knap opgebouwd boek met zicht op de onbekende wereld van de ander, die vlakbij of in jouw eigen huis woont.
Synopsis
Een werkstudente geeft jarenlang bijles aan kinderen uit een orthodox-joods gezin in Antwerpen en bezoekt hen jaren later in Israë̈l en de Verenigde Staten.