Wederzien in Maycomb

Na het verschijnen van Harper Lee’s To Kill a Mockingbird en het enorme succes dat daarop volgde, besloot Lee om nooit meer een boek te schrijven. Toch verscheen, vijfenvijftig jaar na het uitkomen van het Pulitzer Prize winnende meesterwerk, deze titel. Go Set a Watchman werd immers niet na, maar voor To Kill a Mockingbird geschreven en is niet zozeer een vervolg, maar eerder een alternatief verhaal over Maycomb en zijn inwoners.

Twintig jaar na de rechtszaak van Tom Robinson keert Scout Finch, die nu in New York woont, terug naar haar geboortedorp. Opnieuw wordt de lezer geconfronteerd met de spanning tussen de idealen van Lee, die gekanaliseerd worden via de ogen van Scout, en de bittere realiteit van een gemeenschap in het zuiden van de Verenigde Staten in de jaren zestig. Racisme en segregatie spelen opnieuw een grote rol in het verhaal, het zijn immers de hoogdagen van The Civil Rights Movement en de NAACP, maar Lee besteedt deze keer ook meer aandacht aan andere thema’s zoals feminisme en economische ongelijkheid.

Naast Lee’s schrijfstijl, die nog steeds even vlot en smakelijk leest, zijn er twee aspecten aan dit boek die er niet alleen voor zorgden dat ik het een interessant verhaal vond, maar die me ook echt deden nadenken over deze thema’s. Ten eerste is het onwaarschijnlijk hoe een verhaal dat in 1957 te boek is gesteld zo brandend actueel kan zijn. De problematiek die beschreven wordt in het verhaal is nog steeds zichtbaar in onze huidige samenleving en Lee wijst ook op onderliggende oorzaken die nog steeds beter aangepakt kunnen worden. Ten tweede deinst Lee er ook niet voor terug om ingrepen aan te brengen die menige lezer wel degelijk zullen choqueren. Een van de hoofdthema’s van dit boek is dat Atticus Finch, de rechtschapen advocaat die we allemaal kennen als het toonbeeld van moraliteit, ook gevangen zit tussen zijn achtergrond en een steeds moderner wordende samenleving waarmee hij het naarmate hij ouder wordt steeds moeilijker krijgt. Met andere woorden, personages worden geportretteerd als imperfect en altijd in zekere mate ingebed in de maatschappij waardoor ze zijn gevormd. Hierdoor krijg je het gevoel dat je niet een verhaal volgt, maar een echte levensloop.

Een boek dat net als zijn voorganger heel aangenaam leest, maar net zo zeer tot denken aanzet.