André Oyen
Leestip van André Oyen
Via papier de wereld rondreizen.

Een onbekend stuk Belgische geschiedenis ontbloot.

10 januari 2023

De Jetse actrice en presentatrice Eva Kamanda (31) was de laatste jaren al wat meer bezig met vragen rond haar Afrikaanse roots. Toen haar partner Kristof Bohez voor het eerst in haar ouderlijke huis kwam en daar het trouwportret van haar overgrootouders zag, kwam zijn journalistenbloed in versnelling en werden er plannen gemaakt Zonder veel verwachting hebben ze een mailtje naar het AfricaMuseum gestuurd waarin ze hun plannen uitlegden. Vrij snel kregen ze het antwoord dat er in de kelders van het museum zowaar een portret van overgrootvader, François Kamanda, lag. Toen is de immense zoektocht gestart naar de persoon en leven en het plan om een boek te schrijven over haar Congolese overgrootvader (en tevens ook over een onbelicht stukje Belgische geschiedenis) werd werkelijkheid.

Eva’s overgrootvader François Kamanda was een Congolees die in 1930 in België neerstreek, in gezelschap van zijn witte baas. Het schilderij dat het AfricaMuseum sinds de jaren tachtig in bewaring blijkt te houden, dateert van 1936.

Via documenten en gesprekken kwam het schrijversduo te weten dat heel wat Congolezen in België deelgenomen hebben aan het verzet tegen de Duitse bezetter. Dat is niet geweten door de grote massa, zelfs experts wisten daar niks van. Dit verhaal overstijgt dus de familiegeschiedenis, en verdient het om verteld te worden.

Na drie jaar zoeken en graven naar een (familie)geschiedenis die te lang verborgen bleef kunnen de achterkleindochter en haar schrijvende vriend, de zoektocht naar sporen van de overgrootvader van Eva, een van de vroege Congolezen in België vastleggen in een boek.

Het teruggevonden leven van François Kamanda en diens zwarte lotgenoten raakt aan de grote instituten van het kolonialisme: aan het almachtige mijnbedrijf Union Minière de Haut-Katanga, aan de kerk die paters-missionarissen liet komen en gaan, aan de Nationale Loterij die eerst de Koloniale Loterij was, aan Expo '58 met z'n "authentieke" Congolese dorp, aan het voormalige Musée du Congo dat nu AfricaMuseum heet.

Een verzwegen leven is een journalistiek opgevat boek dat aan de hand van interviews met nazaten en archiefbronnen een onbekend stuk Belgische geschiedenis bloot legt. Het is vreemd dat de eigen kinderen van François Kamanda bitter weinig wisten over het leven van hun vader. Daarom is het dan ook lovenswaardig dat Eva Kamanda en Kristof Bohez een lange weg gegaan zijn om een verzwegen leven op een boeiende manier openbaar te maken.

André Oyen
Leestip van André Oyen
Via papier de wereld rondreizen.

Een verzwegen leven : onze Congolese geschiedenis in België
Titel:
Een verzwegen leven : onze Congolese geschiedenis in België
Auteur:
Eva Kamanda
# pagina's:
285 p., [16] p. pl. : ill.
Uitgeverij:
Uitgeverij Vrijdag
ISBN:
9789464341157
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
België ; koloniale geschiedenis
Aanbevolen voor:
Aangrijpend,
Boeiend
Doelgroep:
Volwassenen

Gerelateerde leestips