Daar is de lente, daar is de zon...en daar zijn de Zadenbibs!

15 april 2024

Door Rebecca Pers. Foto: opening Zadenbib in Bib Driehoek in Ekeren.

Alle zadenbibs openen hun deuren eind februari. Een feestelijk moment waarbij de kaartjes met zaadjes in de kijker uitgedeeld worden aan de bezoekers.

Redactrice Rebecca had hierover een babbel met Chris Bellefroid en Eveline Potters. Chris is bibliotheekmedewerker en trotse trekker van de zadenbibs. Ze regelt alle praktische zaken, stuurt de vrijwilligers aan en is ook het aanspreekpunt voor de samenwerking met partners. Eveline is bibliothecaris en ondersteunt Chris in coördinatie, visie en beleid.

Wat is een zadenbib precies?

Je zou een zadenbib kunnen zien als een soort minibibliotheek, mensen mogen zaadjes meenemen als ze zich engageren om er in ruil ook terug te brengen. We willen mensen stimuleren om kennis rond zaadjes te delen, omdat deze kennis anders vaak verloren gaat.

We zetten naast zaden ook letterlijk boeken in de kijker die over zaden, tuinieren en vergroening gaan. Naast kennis willen we ook méér verdieping en beleving brengen in de verschillende bibliotheken. Elk jaar openen we feestelijk met een mooi kaartje. In 2021 was dat de tomaat, daarna de tuinboon (2022), de erwt (2023) en dit jaar is het de beurt aan boekweit. Hiervoor werken we samen met het Museum Plantin Moretus, zij hebben een gigantisch groot digitaal archief aan houten stempels. Een archief dat trouwens méér dan de moeite is om te ontdekken en volledig gratis ter beschikking is via www.impressedbyplantin.be.

Waarom boekweit in de kijker in 2024?

We hebben bewust gekozen voor boekweit omdat dit een plant is die goed is voor bijen en zweefvliegen. Dit zaad was in de late middeleeuwen ons basisvoedsel. We wensen vooral in te zetten op inheemse zaden.

Vanwaar komt het idee van een zadenbib overgewaaid?

Dit idee is opgepikt vanuit Amerika. Het is een superleuke manier om mensen te sensibiliseren rond voedsel en biodiversiteit, om méér met mekaar te delen en zo van de wereld een mooiere plek te maken!

Hebben jullie al deze expertise rond zaden oogsten en bewaren zelf in huis?

Sinds het najaar van 2022 werken we samen met de zadenwerkgroep van Velt. Velt heeft een interessant boek uitgebracht rond het oogsten van zaden. Zij hebben ook echt alle expertise in huis om de zaden juist te sorteren, verpakken en benoemen. Het moet wel veilig en correct gebeuren natuurlijk. Zo mogen er géén eigen gekweekte courgette en pompoenzaden verdeeld worden, omdat dit soms een giftig resultaat kan geven. Velt kijkt hier nauwlettend op toe.

En hoe werkt het dan concreet?

Alle zaden worden verzameld in de bibliotheek in Ekeren. Velt doet een eerste triage, vervolgens wordt alles getransporteerd naar PZ Stuivenberg. Daar maken patiënten zelf zakjes en wordt alles ingepakt. Nadien worden deze zadenzakjes verdeeld over het netwerk van de Antwerpse zadenbibs.

In welke zadenbibs in Antwerpen kan ik terecht om zaadjes te ruilen?

Er is een zadenbib in bibliotheek Driehoek Ekeren, in bibliotheken De Poort en De Vertellerij in Berchem, in bibliotheek Permeke, in bibliotheek Luchtbal, in het Ecohuis, in bibliotheek Park Merksem én in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.

Lees er alles over op: Zadenbib voor groene vingers | Bibliotheek Antwerpen.

Wat hopen jullie in de toekomst nog te realiseren met de zadenbibs?

We hopen dat de Antwerpse zadenbibs verder uitgroeien. We stimuleren het delen van zaden, ontmoeting en kennisdeling hierrond. We hopen dat mensen hun tuin of balkon méér vergroenen en zo zorgen voor méér biodiversiteit.

In de verschillende Antwerpse districten zijn er burgerbegrotingen waar inwoners hun toffe ideeën kunnen indienen. Zo kunnen bijvoorbeeld geveltuinen worden aangelegd. Deze mooie initiatieven onderstrepen we vanuit de Antwerpse zadenbibs graag mee.

Meer info over de zadenbibs vind je hier: Zadenbib voor groene vingers | Bibliotheek Antwerpen

Zadenbinb detail