Dead Ladies Show # 12 - vergeten vrouwen in het voetlicht
Door Nathalie Brouwers en Hanneke Van de Kerkhof
Twee redactrices van Antwerpen Leest bezoeken de twaalfde editie van de Dead Ladies Show in het kader van een donderdagavondopening van het KMSKA (KMSKA Laat) op de avond van 13 november. Voor sommigen onder ons behoeven de Dead Ladies Shows al geen introductie meer. Toch wordt er af en toe nog opgekeken bij het noemen van dit boeiende en leerrijke fenomeen. De Vlaamse Dead Ladies Shows ontstaan in 2021, nadat initiatiefneemster en auteur Gaea Schoeters het concept heeft opgepikt in Berlijn. Zij stelt de verschillende edities samen, presenteert en leidt het geheel naadloos in goede banen.
Het verloop van een Dead Ladies Show ziet er als volgt uit: het begint telkens met het Dead Ladies huislied, gecomponeerd door componist Annelies Van Parys, en gebracht door de immer aanwezige huispianiste Lies Colman die de sopraan van de avond begeleidt bij het brengen van deze opener. Gaea Schoeters zorgde voor de tekst ervan. Dan zijn er telkens drie gasten, twee vrouwen en één man die enthousiast vertellen over het leven en het werk van een “vergeten vrouw”, die in het verleden uitblonk in haar vak, maar vergeten raakte na haar dood. Dat doen ze dikwijls op zo een manier dat u af en toe meer gaat willen opzoeken van de nieuwe namen die u net hebt leren kennen. Telkens wordt er minstens één vrouw uit de letteren voor het voetlicht geplaatst, maar ook opmerkelijke vrouwen uit de wetenschappen, de kunst, de sport, de zakenwereld of avontuurlijke wereldreizigsters komen regelmatig aan bod.
Elke keer wordt er ook een video getoond die in het Letterenhuis in Antwerpen is opgenomen waarin een Vlaamse of Nederlandse schrijfster in de literaire archieven duikt van een grande dame uit de letteren van weleer, en daar iets over vertelt. Tussendoor brengen de zangeres, verschillend per editie, en Lies Colman liederen van vrouwelijke componisten / singer-songwriters ten gehore, in de vorm van een mini-recital. Ongeveer elk kwartaal wordt er een nieuwe editie van de Dead Ladies Show uitgebracht.
In deze voorstelling moeten we toevallig de Nederlandse dichter Hélène Gelèns missen—een botsing met een glazen deur houdt haar tijdelijk op de spoed. Ze wordt middels een warm applaus een snelle beterschap gewenst.
Auteur-psycholoog Inge Schilperoord (Nl) vertelt over het kleurrijke leven van barones Hélène de Zuylen de Nyevelt de Haar, geboren “de Rotschild” (Fr). Acteur Tijmen Govaerts (B) zoomt daarna in op pilote en sekspionier Beate Uhse-Rotermund (D). Vanuit het Letterenhuis heeft Anneleen Van Offel (B) het over wat ze naar boven wist te spitten over de grote Mireille Cottenjé, een veelzijdig auteur die leefde van 1933 tot en met 2006.
Huispianiste Lies Colman (B) en sopraan Lisa Willems (B) verzorgen de muziek, met werk van Vítězslava Kaprálová (Tsjechië) en Kaija Saariaho (Finland). En Gaea Schoeters houdt het geheel scherp en stijlvol op koers.
Tot slot komen een samenvatting of de punten die je moet onthouden van de voorbije show voor alle zekerheid ook altijd van Gaea Schoeters zelve:
“Een beter leven lijkt me bijzonder noodzakelijk in deze tijden, waarin helaas weer bewezen wordt dat alles cyclisch is. Als we zien hoe de bewapeningsmiddelen langzaam weer de Koude Oorlog achterna gaan, dan zou je kunnen denken - ik hoor heel vaak wat Kapranova al zei: ‘We have to defend what is most secret to the nation.’
Persoonlijk zou ik willen zeggen: laten we hopen dat we dat stadium van barbarij een keer overslaan en meteen naar de post-oorlogse evaluatie gaan, waarin de dildo wordt gezien als een pneumatische prothese, het geheim van een gelukkig huwelijk. Verder raad ik u aan vaak genoeg de vraag te stellen: Stinkt in unserer Ehre alles? Als het antwoord daarop ‘nee’ is, weet dan dat kippenvleugels op je rug de weg naar de vrijheid kunnen zijn. Weet ook dat literatuur u kan leiden naar amour, en bent u een vrouw en leidt die liefde per toeval naar een vrouw, dan kunt u die periodieke onthouding meteen ook achterwege laten.
Ten slotte wil ik nog zeggen: behoudt u voor glazen deuren en weet dat kunst kan ontstaan op de rug van facturen.”
De Dead Ladies Shows worden geproduceerd door Gaea Schoeters en het Internationaal Literatuurhuis Passa Porta met steun van het Letterenhuis en zijn te zien in heel Vlaanderen. Mis dit niet!
Agenda en voorbije edities: https://www.gaeaschoeters.be/theater/dead-ladies-show/