mooie, wat melancholieke portretten van een Poolse klusser of een wijkverpleegkundige
Verzamelde gedichten, klassiek en statig vormgegeven door Van Oorschot, is een lijvig boek met een eenvoudige omslag met een leeslint, gebonden, zonder versieringen. In deze Verzamelde gedichten keren motieven steeds terug: de vallende vader, het bos, dieren (vooral honden en kraaien), de telefoon. De zoon herkent zichzelf in de vader. In alle bundels keert de jeugd van Brands terug: het gehucht Voorstonden waar hij opgroeide, de grootvader, de dorpelingen en het bos waarin hij zich thuis voelde, waar hij, zoals hij ergens schrijft een ‘insider’ was. En het gaat over de vader natuurlijk, die zijn laatste val zelf forceerde door zich op te hangen. Wim Brands heeft niet alleen over zijn jeugd geschreven. In de Verzamelde gedichten kom je ook mooie, wat melancholieke portretten tegen van een Poolse klusser of een wijkverpleegkundige. Brands werkte geregeld mee aan het project Eenzame Uitvaart en daarvan getuigen diverse gedichten. Hij blies in die gedichten voor de eenzame doden er ook zijn eigen leven in. Niet om zichzelf over het voetlicht te brengen, maar om de verbeelding aan te wakkeren, zei hij eens in een interview.
Er zijn opmerkelijk veel gedichten over de telefoon, die een symbool wordt van de wankele communicatie tussen mensen. Ook vergeet Brands de schrijvers niet die hem inspireerden, zoals de Amerikaanse dichter Weldon Kees die grimmige anekdotische poëzie schreef en op tamelijk jonge leeftijd zijn auto op een brug parkeerde om daarna voor eeuwig te verdwijnen. Hij schrijft over de kunstenaar Joseph Cornell, die voorwerpen verzamelde zoals dode insecten, poppen, oude affiches, en daar kijkdozen mee maakte. Maar uiteindelijk lijkt het toch vooral over die jeugd in Voorstonden te gaan, direct of indirect en dat leverde prachtige dingen op.
Citaat :
STOET/ Of de stoet nu lang is,/ luidruchtig stom,/ kort/ altijd vind ik mijn plek:/ naast een man of vrouw/ alleen/ die ik vraag wanneer/ de overledene/ voor het eerst in zijn/ haar leven verscheen/ en zwijg tot na de koffie;/ en na een laatste knik/ ben ik altijd de man/ die verdween
Uit Ruimtevaart (2005)
Over de auteur:
Wim Brands (1959- 2016) was een Nederlands dichter, journalist en presentator. Hij publiceerde acht dichtbundels, werkte jarenlang voor de VPRO-radio en presenteerde van 2005 tot 2016 het televisieprogramma Boeken. In 1978 maakte Brands op 19-jarige leeftijd zijn debuut als dichter in het Hollands Maandblad van K.L. Poll. Zijn werk verscheen in literaire tijdschriften en hij publiceerde de dichtbundels Inslag (1985), Koningen, de gehavende (1990), Zwemmen in de nacht (1995), In de metro (1997), De schoenen van de buurman (1999), Ruimtevaart (2005), Neem me mee, zei de hond (2010) en 's Middags zwem ik in de Noordzee (2014). Op 26 januari 2012 verscheen bij Compaan Uitgevers zijn bloemlezing De vijftig beste gedichten van Wim Brands en in april 2017 deze Verzamelde gedichten waarvoor Thomas Verbogt een nawoord schreef.
Brands werkte als journalist voor het Leidsch Dagblad en Vrij Nederland.
Vanaf september 2012 verzorgde hij, na Marcel Möring en Pieter Steinz, voor Donner in Rotterdam het boekenprogramma Brands in Donner. Brands was voor het laatst als presentator van Boeken te zien op 20 maart 2016. Een week later werd het programma overgenomen door Jeroen van Kan, die meldde dat Brands wegens gezondheidsproblemen voorlopig uit de running zou zijn. Op 4 april 2016 overleed Brands op 57-jarige leeftijd. Volgens de VPRO kampte hij sinds kort met een depressie die hem onverwacht tot zelfdoding dreef. In zes bundels en heel veel tijdschriftpublicaties veroverde Brands zijn plek als dichter, naast zijn groeiende status als anchorman van VPRO Boeken, of eigenlijk – bij uitbreiding – als de belangrijke televisiepersoonlijkheid die kunst en literatuur hoog in het vaandel had. Er is dan ook geen betere manier om kennis te nemen van wat en wie Wim Brands allemaal was dan door lezing van deze Verzamelde gedichten. In de geest van Brands is er met de keuze soepel omgesprongen. Er staat een stripverhaal in deze bundel, en er zijn blogs en brieven in te vinden. Voor Brands zijn gedichten verhalen, en hij maakt van verhalen poëzie, steeds door heel goed over de vorm na te denken, door in te dikken en te schrappen – want het kon altijd preciezer.