hoe Het melkmeisje van Vermeer een personage wordt
Bart Stouten (1956) brengt in woord en klank, poëzie, beklijvend proza, en muziek met prachtige bindteksten naar lezer en luisteraar, hij is dan ook een van de leidende stemmen van Klara, de klassieke radiozender van VRT. Zijn romans Kersen eten om middernacht (2013), Bidden om verboden vruchten (2015) en Het huilt voor jou (2016), en zijn essay Bart Stouten over Bach (2017) en zijn poëziebundels worden graag gelezen. Kersen eten om middernacht werd in Nederland bekroond met de Grote Inktslaaf Literatuurprijs 2013. In zijn nieuwe roman ‘Liefde en andere overvloed’ komen de kennis, de bevlogenheid en de artistieke inborst van de auteur heel mooi tot hun recht. Het begint al met de omslag die als het ware een handleiding is bij deze roman. Een knappe Oegandese man slaapt in helwitte lakens onder het schilderij van Vermeer : Het melkmeisje. Het is mooi hoe al deze elementen in het plot van het verhaal worden verwerkt. Dat verhaal waarin radiomaker en dichter Jeroen centraal staat. De brave borst wordt gestalkt door een hevige fan van zijn stem. Ze overlaadt hem met geschenken, van homeopathische middelen tot tangaslips en fruitsalades, boeken en ook geld. Op een goede morgen ligt de Oegandese Jim te slapen in de hal van het appartementsgebouw. Jeroen weet niet meteen of deze Jim ook als een geschenk bedoeld is en geeft Jim onderdak en raakt geïntrigeerd door zijn verhaal. Jim is een wat vereenzaamde amateurbokser, destijds voor de rebellenleiders gevlucht uit Oeganda, inmiddels verslaafd aan drugs en ook betrokken bij nogal duistere zaakjes. Maar toch groeit er tussen wil en dank een wederzijdse genegenheid tussen de twee mannen. Jeroen voelt zich helemaal in zijn element bij Jim. Hij laat midden in de woonkamer een boksbal installeren, zodat Jim kan oefenen en zijn frustraties afreageren. Het element taal wordt ook een belangrijke brug tussen hen. Ook al bloeit er een mooie relatie open tussen hen, toch leeft bij Jeroen een zeker achterdocht. Nu kan Jim wel goed praten maar over bepaalde dingen laat hij absoluut het achterste van zijn tong niet zien en dat wekt twijfel bij Jeroen die helemaal anders tegen zaken zoals oprechtheid bijvoorbeeld aankijkt .Liefde en andere overvloed is een heel stevig opgebouwd verhaal waarin kunst ook nu weer een heel mooie rol krijgt toebedeeld. Het is echt wonderbaarlijk hoe bijzonder aangrijpend de auteur de opera Tristan en Isolde van Wagner een prominente rol in het geheel toe bedeelt. Of hoe Het melkmeisje van Vermeer een personage wordt dat meeleeft met bepaalde situaties en voor bepaalde emoties symbool staat! Er is zeker overvloed in het verhaal, maar die doet nergens afbreuk. Integendeel. Elk nieuw facet heeft een functie en maakt het geheel nog rijker. Vooral de ethische punten en actuele feiten die er rond huidskleur, seksualiteit en macht aan bod komen zijn zeer doordacht! Liefde en andere overvloed is een boek dat ik bijzonder graag gelezen heb en dat me nog altijd in zijn greep heeft.
