Donker

Euforie. Door: Elin Cullhed.

Een roman over Sylvia Plath, fictie over een niet-fictief personage: wat een boeiend idee.

Tijdens het schrijven van dit boek zat Cullhed in dezelfde soort situatie als Plath: moeder van meerdere jonge kinderen, partner van een schrijver, wanhopig op zoek naar tijd en ruimte voor zichzelf én haar werk (schrijven). Wat misschien wel hetzelfde is.

Anders dan Sittenfeld (in Rodham) blijft Cullhed wel trouw aan de biografische feiten. Ze baseerde zich op Plath’s dagboeken en haar werk. Vaak is er sprake van een kamp Plath versus Hughes, in dit boek komt vooral naar voren dat er geen goed en slecht kamp is (al zou ik wel team Plath zijn). Sylvia en Ted hadden nooit moeten trouwen en al zeker zo snel niet. Ze konden elkaar niet gelukkig maken, haalden het slechtste in de ander naar boven, hoe hard ze ook probeerden om het anders te doen. Hun vlucht naar het platteland had het begin van een paradijs moeten worden, met zelfgekweekte groenten en bloemen om op de markt te verkopen. Al snel werd dat paradijs een gevangenis, voor al voor Sylvia.

Sylvia is een jonge, knappe, intelligente vrouw. Een buitengewoon getalenteerde schrijver én een liefhebbende moeder. Die combinatie is haar fataal geworden. Zij was het slachtoffer van een maatschappij die vrouwen in een verstikkend keurslijf dwong. Meer nog dan een gevangene van haar demonen, het platteland, Ted, haar moeder, was Sylvia een gevangene van het patriarchaat. Haar leven kwam veel te vroeg ten einde. Mooi dat Cullhed haar op deze manier nog eens in de schijnwerpers zet. Wel jammer dat meer dan een halve eeuw later het leven van Sylvia en Elin nog zo veel overeenstemming heeft.