André Oyen
Leestip van André Oyen
Via papier de wereld rondreizen.

Shibli's schrijven is kalm en strak

1 december 2023

In Adania Shibli's derde roman wordt in 1949 een jonge Arabische vrouw verkracht en vermoord door Israëlische troepen.

Shibli, een Palestijnse schrijver uit Berlijn, begint met een verslag van een Israëlisch peloton dat zijn kamp opzet aan de woestijngrens met Egypte. Lange, saaie dagen worden onderbroken wanneer een patrouille-eenheid een groep nomaden tegenkomt en ze onmiddellijk doodschiet. ‘De soldaten trekken door de groene plek omringd door eindeloze, dorre zandduinen, terwijl ze het gebied doorzoeken op zoek naar wapens…Maar ze vinden geen wapens.’

Hoewel de onbewogenheid van de taal een zekere mate van donkere humor genereert, is het vooral een bron van horror tussen de regels door. De roman concentreert zich op actie, zonder ruimte voor gedachten, gevoelens of zelfs namen, en blijft bij het gezichtspunt van de verantwoordelijke officier, met nauwelijks enige dialoog. De officier arresteert de enige overlevende, een jonge vrouw en neemt haar mee naar het kamp:

Shibli's schrijven is kalm en strak, lyrisch in zijn beschrijvingen van wreedheid en onzekerheid

De sfeer is er een van ondraaglijke spanning, afgemeten aan de toenemende angst van de hond die als hulpeloze schildwacht boven het meisje staat. Hij huilt en huilt, hijgt en trilt, blaft eindeloos

Het tweede deel van de roman volgt een Palestijnse vrouw terwijl ze tientallen jaren later op zoek gaat naar informatie over de misdaad. Wat een gewone zoektocht zou moeten zijn – het bezoeken van twee museumarchieven – wordt een logistieke nachtmerrie voor iemand die onder bezetting leeft. Palestijnen is vrij verkeer verboden. Miljoenen zitten opgesloten in gecontroleerde zones, met een draconisch vergunningensysteem als ze van de ene zone naar de andere willen reizen. Shibli's eigen kleine details - de waterdruk in een pension in een nederzetting, de verveelde en wraakzuchtige tienersoldaten bij een controlepost, dorpen die verschijnen en verdwijnen afhankelijk van wiens kaart je leest - schitteren met betekenis door de hele tekst.

Alle romans van deze auteur zijn politiek en Minor Detail overstijgt de eigen identiteit en geografie van de auteur. Shibli's schrijven is subtiel en scherp. De kolonisten en soldaten die ze in de tweede helft van de roman beschrijft, worden weergegeven zonder boosaardigheid of kunstgrepen; ze schrijft met tederheid over de geaderde handen van een oudere kolonist, en als auteur is ze nooit veroordelend of didactisch. Het boek is op verschillende punten angstaanjagend, satirisch en verwoestend goed.

André Oyen
Leestip van André Oyen
Via papier de wereld rondreizen.

Een klein detail : roman
Titel:
Een klein detail : roman
Auteur:
Adania Shibli
# pagina's:
127 p.
Genre:
Romans
Uitgeverij:
Koppernik
ISBN:
9789083274355
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
Arabisch-Israëlisch conflict, Wreedheid
Aanbevolen voor:
Adembenemend,
Bloedstollend
Doelgroep:
Volwassenen

Gerelateerde leestips