Streekroman met een modern tintje
Mascha Gesthuizen was een auteur van wie ik nog niet geoord had. Tot 2014 werkte ze als huisarts, maar dat vak oefent ze niet meer uit. Toch heeft ze in het boek De Stier ook ongetwijfeld verhalen uit haar praktijk verwerkt. Ik mocht dit boek lezen dankzij de 'grenzeloze leesclub, waarvoor uiteraard dank!. Het boerenleven is hard. Zeker een paar decennia geleden. Vlaamse, wat oudere lezers herinneren zich de beschrijvingen van Stijn Streuvels en Ernest Claes, al spelen hun verhalen nog een halve eeuw vroeger. Aan de andere kant werden de streekromans van auteurs als Henny Tijssing De Boer en haar collega's in mijn jeugd ook in Vlaanderen stuk gelezen, omdat wij geen vrouwelijke auteurs in dat genre hadden. Dit boek lijkt wel een nieuw genre te worden, een streekroman met een modern tintje. De boerderij ligt afgelegen en niemand weet eigenlijk écht wat daar gebeurt, iedereen bemoeit zich met zijn eigen huishouden, klaar. Aaltje en Jacobus zijn getrouwd maar niet gelukkig. het lijkt wel alsof ze niet weten hoe dat moet. Aaltje is een jonge vrouw die door een lichamelijke handicap sowieso als kneusje wordt beschouwd en dus zelf ook gaat denken dat ze dat dat is. Jacobus kreeg bijna de opdracht van zijn vader om met Aaltje te huwen, want dat zou een goede vrouw zijn, die van aanpakken wist. Er wordt getrouwd. Bart en Joris zijn een tweeling en groeien op op de boerderij. Bart is fysiek de sterkere, die zich er altijd toe verplicht voelt Joris te beschermen tegen de tirannie van vader. Moeder zwijgt. Er moet hard gewerkt worden, de verwachtingen zijn hoog. Een biertje kan de druk af en toe verlichten. Vader is niet bepaald een briljant psycholoog, hij probeert het gedrag van de kinderen in te schatten door naar de koeien te kijken. Aaltje die écht een goede moeder wil zijn, maar eigenlijk niet weet hoé zit tussen twee vuren; moet ze zonder enige twijfel achter haar echtgenoot blijven staan of moet ze haar kinderen beschermen tegen de wreedheid van haar man? De broers steunen elkaar door dik en dun, tot Olivia, de vriendin van Bart bij hen intrekt. De bande tussen de broers verandert voorgoed. Dat is niet abnormaal en ook niet verkeerd als je in een gewoon gezin opgroeit. Kinderen evolueren en groeien, maar in dat gezin wordt die verandering als een breuk ervaren. Het is een vrij triest verhaal. Mensen die niet weten hoe ze met elkaar moeten omgaan. Huiselijk geweld, mishandeling, drankzucht. Daar wordt een mens niet vrolijk van. Als de jongste broer voor een drastische oplossing kiest, is de oudere broer de weg kwijt. De reactie van Olivia en Kim geeft een mens koude rillingen. Beiden zijn op nietsontziende wraak uit. 'De Stier' verwijst naar het diertje dat in dezelfde nacht als de kinderen geboren werd. Er zit veel betekenis achter. Soms deed het me denken aan de mythologische betekenis van de Stier in hindoeverhalen. Wat mij opviel was het feit dat het gezin afgesloten was van de buitenwereld, opgesloten in hun eigen gezin en ook daar nog eens elk in hun eigen cocon. Dat kan nooit goed gaan. Dit boek werd in de coronacrisis geschreven, waar we allemaal op onszelf werden teruggeworpen en waar het duidelijk werd dat onderliggend geweld dan heel snel aan de oppervlakte komt. De stijging in het aantal meldingen bevestigt deze trieste vaststelling. Qua stijl vond ik het een fijne mix van een verhaal dat net zo goed 70 jaar vroeger had kunnen spelen, dat me deed denken aan onze heimatschrijvers, maar dan in een heel moderne stijl. Korte zinnen. Iedereen die teksten voor het web schrijft krijgt dat ingepeperd 'korte zinnen' anders lezen de mensen het niet. Korte, krachtige zinnen, weinig tot geen bijzinnen. Net daardoor viel af en toe de woordkeus extra op. het mooiste woord dat ik las? 'Lankmoedig'. Oud woord dat toch prima paste in dit moderne scenario. Hopelijk komt er een vervolg, waar Kim en Olivia dan verder aan bod komen en waar de stijl misschien iets vloeiender wordt? In ieder geval: heel graag gelezen, dus raad ik het boek ook graag aan.