griezelig hilarische verwikkelingen,

Françoise Sagan werd wereldberoemd door haar roman Bonjour Tristesse (in het Nederlands vertaald door Hubert Lampo), die ze publiceerde in 1954 (nog maar 18 jaar oud). Maar Sagan heeft veel meer geschreven, tientallen romans, theaterstukken en zelfs songteksten. Nu is daar, 15 jaar na haar dood in 2004, haar allerlaatste boek bijgekomen, Les quatre coins du cœur, in het Nederlands uitgegeven met de titel De hoeken van het hart.
In 2019, vijftien jaar na haar dood, ontdekte haar zoon, Denis Westhoff, die zich eerder al met succes had ingespannen om het oeuvre van zijn moeder heruitgebracht te krijgen, het onvoltooide en ongedateerde manuscript van De hoeken van het hart. Deze kleine roman is nu, samen met een heruitgave van Bonjour tristesse, bij Meulenhoff in het Nederlands verschenen. Een ‘terugkeer’, die de jarenlange bijna-onzichtbaarheid van Sagan onvoorstelbaar maakt. In de onvoltooide roman van Françoise Sagan vinden we de afstandelijke en sarcastische stijl die de charme van haar werk is.
Het tweedelige boek " getypt, was zo gefotokopieerd dat de omtrek van de brieven niet meer helemaal duidelijk was", voegt de zoon van de schrijver toe. "De tekst had me verward door zijn heftige saganesque schrijven, zijn soms onbeschaamde karakter, zijn barokke toon en het ongelooflijke van bepaalde avonturen", zegt Denis Westhoff die ook toegeeft het werk te hebben geretoucheerd.
Het manuscript werd "beroofd van bepaalde woorden, soms zelfs hele passages",legt hij uit om zijn interventies te rechtvaardigen. Denis Westhoff stelt dat hij "correcties heeft aangebracht die hem echt noodzakelijk leken, waarbij hij ervoor zorgde dat hij de stijl of toon van de roman niet aanraakte".
In het teruggevonden manuscript, zorgvuldig geredigeerd en waar nodig aangevuld door Westhoff zelf, maken we kennis met Ludovic Cresson, die na een zwaar auto-ongeluk weer thuis komt in het omvangrijke familielandhuis La Cressonade na een jaren durend verblijf in uiteenlopende dure klinieken, waar hij, versuft door (onnodige) medicatie, tot niets in staat was. Zijn kille echtgenote Marie-Laure, in vrijwel niets anders geïnteresseerd dan in haar eigen luxe leventje, stelde zich in die periode alvast op als weduwe, om zo haar kansen op een nieuw bestaan te vergroten.
Voor haar was zijn terugkeer een ramp. Als weduwe was ze bewonderenswaardig geweest, maar om nu ‘de vrouw van een debiel’ te zijn, zoals ze het graag in bijzijn van haar intimi formuleert (degenen die heel openlijk hun sociale leven met elkaar deelden), was wat anders. Marie-Laure begon dus een hekel te krijgen aan die jongen, die ze tot dan toe had verdragen en zelfs enigszins had liefgehad.
Ludovics vader Henri, rijk, arrogant en ook al vooral begaan met zijn eigenbelang, dus afkerig van welke verplichting dan ook, hoort op een dag hoe zijn schoondochter zijn zoon seksueel bot afwijst. Ze heeft geen zin meer in de man, die door haar al dood, of op zijn minst gek, verklaard is. Het is het begin van een opeenstapeling van griezelig hilarische verwikkelingen, waarin Sagan, zelf afkomstig uit zo’n bourgeoismilieu, met sardonisch plezier haar eigen wereldje de maat neemt. Met name de goed uitziende Fanny, de moeder van Marie-Laure, blijkt in staat de toch al onrustige verhoudingen in het met kitschvoorwerpen volgestouwde landhuis, verder te verhitten. Henri heeft besloten een groot feest te organiseren. Niet uit liefde voor zijn zoon of uit dankbaarheid, maar om alle praatjes de wereld uit te helpen en iedereen te laten zien dat zijn zoon niet gek is en weer helemaal gezond. Fanny, de moeder van Marie-Laure, wordt gevraagd de organisatie van het feest op zich te nemen. Zij komt om die reden tijdelijk in het landhuis wonen. Deze spontane en knappe jonge weduwe beleeft met stijgende verontwaardiging de dagelijkse intriges van deze ongelukkige, egoïstische en gevoelloze rijkelui, die alleen maar op hun eigen voordeel en plezier uit zijn. Ludovic was vroeger net als de rest van zijn familie, maar sinds zijn ongeluk is hij een stuk menselijker en gevoeliger geworden. Deze karakteromslag spreekt zijn vrouw Marie-Laure overigens niet aan en zij wil zo snel mogelijk van hem scheiden. Tussen Fanny en schoonzoon Ludovic ontstaat al snel een geheime liefdesrelatie. Maar ook andere familieleden hebben een oogje op Fanny …
Françoise Sagan is een icoon van de Franse literatuur, zij is nog steeds erg geliefd en er wordt haar veel vergeven. Maar deze roman werd toch wel met gemengde gevoelens onthaald. Er zitten heel wat slordigheden in en de Nederlandse vertaling is niet direct optimaal te noemen. Toch wist deze roman mij enorm te charmeren. De hoeken van het hart weet vooral de rouw om een geliefde van een van de personen heel mooi te verwoorden. Françoise sagan is terug, helaas echter voor maar één boek!