Zuiderzinnen 2024: vernieuwde ‘Festival van het Woord’ belooft niemand onberoerd te laten
Door Judith Buysse
Op zondag 22 september 2024 keert Zuiderzinnen terug naar Antwerpen Zuid. Het bruisende literatuurfestival presenteert met meer dan 100 woordkunstenaars op ruim 20 locaties opnieuw een aantrekkelijke line-up. Vorig jaar tekende het oorspronkelijke team, na tien jaar te zijn weggeweest, opnieuw present. Met de versterking van Felix Huybrechts (24) en Selena de Waard (27) wordt bewust ingezet op het aantrekken van jong publiek en jonge makers. Ze praten ons bij over de ontwikkeling van het festival en wat we van deze editie mogen verwachten.
Eigenlijk is Zuiderzinnen meer dan een literair festival; “het is steeds meer een ‘360-ervaring’ van het woord”, die gevestigde namen en opkomend talent in een dynamische omgeving samenbrengt. Felix Huybrechts en Selena de Waard benadrukken hoe het festival steeds een breed en divers publiek aantrekt, variërend van jong tot oud en uit alle lagen van de bevolking. De bezoekers komen bovendien uit alle windrichtingen van de Nederlanden. "Vorig jaar waren er zelfs mensen uit Groningen," vertelt Felix.
Voor iedereen
Naast de bijzondere setting zijn het de programmering en toegankelijkheid die Zuiderzinnen kenmerken. De organisatie streeft naar een gevarieerd programma waarin zowel populaire schrijvers als academici zoals Dave Sinardet en Sibo Kanobana op het podium staan. Onder woordkunstenaars worden behalve schrijvers en dichters ook muzikanten en acteurs gerekend. Dit jaar is het thema ‘Zinnen en Zintuigen’, dat breed wordt geïnterpreteerd en ruimte biedt voor verrassende invullingen. Selena licht toe: “We werken nauw samen met uitgeverijen om auteurs te selecteren die passen bij dit thema. Leen Dendievel is bijvoorbeeld uitgenodigd vanwege haar boek ‘Asem’, dat de fysieke manifestaties van angst behandelt.”
Het festival zet ook in op spontane samenwerkingen en verrassingen. Zo was er tijdens een eerdere editie een onverwachte muzikale samenwerking tussen Hans de Booij en Frank Boeijen. Jongere artiesten krijgen extra aandacht op de locatie van het Namen Circus en bij Kibi’s Academy, een spoken word collectief dat jonge talenten een podium biedt.
De organisatie van Zuiderzinnen hecht veel waarde aan toegankelijkheid. Naast betaalbare ticketprijzen zijn er gratis toegangstickets voor studenten, 60-plussers, leraren en mensen met een kansentarief. "We willen dat cultuur voor iedereen toegankelijk is, ongeacht de financiële situatie," zegt Felix.
Fluisterpoëzie
Het hart van Zuiderzinnen is het plein voor het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) met gratis optredens op het hoofdpodium en daarrond een boekenkermis. Zuiderzinnen biedt niet alleen literatuur, maar ook creatieve workshops en interactieve activiteiten zoals reuzenscrabble en fluisterpoëzie. Deze onderdelen creëren een zintuiglijke ervaring waarbij bezoekers literatuur op nieuwe manieren beleven. "Fluisterpoëzie is een immersive ervaring waarbij woorden niet alleen gehoord worden, maar ook voelbaar zijn," legt Selena uit.
Met meer dan 250 acts is Zuiderzinnen opnieuw uitgegroeid tot een belangrijk evenement binnen het literaire veld van de lage landen. Felix en Selena benadrukken de cruciale rol van vrijwilligers, die met hun inzet een groot deel van het werk op zich nemen. “Die geest van saamhorigheid en goodwill is al sinds de eerste editie 24 jaar geleden een kernaspect van het festival. Zo traden de artiesten van die eerste editie gratis op,” aldus Felix.
Kans op FOMO
Zondag 22 september naar Antwerpen afzakken is sowieso een goed idee. Door Antwerpen Shift wordt de binnenstad autoluw en zullen er meer evenementen te vinden zijn. Ook kindertheaterfestival ‘Bruist!’ en festival DaKkan vind je die dag op ‘t Zuid. Felix: “De optredens op het hoofdpodium voor het KMSKA zijn gratis. Van daaruit kan je rondwandelen en ter plaatse nog beslissen of je wil aansluiten bij een van de optredens in de cafés of andere locaties in de buurt. Voor mij is deze editie geslaagd als er zelfs maar één persoon enthousiast wordt over literatuur die dat eerst niet was.”
De zoon van oprichter Luc Huybrechts zal op 22 september zelf zowat het-manusje-van-alles zijn. “Vorig jaar had ik 45.000 stappen op de teller staan, daarna ging mijn stappenteller kapot.” Of je hem dus tegenkomt, is maar de vraag. “Het zal een beetje Waar is Wally? zijn. Ik trakteer degene die mij vindt op een drankbon,” lacht hij. (Tip: Felix treedt samen met zijn vader om 16 uur op in de Hopper.)
Selena’s advies om met FOMO-gevoelens om te gaan is om vooraf goed uit te zoeken wat waar geprogrammeerd staat dat je echt wil zien. “Neem dan ook het optreden ervoor of erna mee, zo ontdek je nieuwe genres en namen die je niet specifiek hebt gezocht. Ik hoop echt dat elke bezoeker zichzelf gaat uitdagen. Ikzelf zal het programma in de bibliotheek van het KMSKA presenteren, maar anders was ik zeker naar Lisette Ma Neza gaan kijken, Brussels stadsdichter en de eerste Nederlandstalige vrouwelijke slam poetry-artiest. En ik denk dat je Parkaparaplu ook niet moet missen. Zangeres Emma Rotsaert studeerde kleinkunst aan het conservatorium in Antwerpen en timmert hard aan de weg. Over Parkaparaplu zal je dan kunnen zeggen dat je ze al gezien had voor ze doorbraken, want dat kan niet lang meer duren.”
Kom jij op zondag de 22ste naar de hoogmis van de literatuur? Breng dan ook zeker een bezoek aan de boekenbakfiets van Antwerpen Leest en aan poëziesjamaan Peter Holvoet-Hanssen! Het belooft alvast een feestje te worden.