Literaire organisatie in de kijker: Arthur Boeken Compagnie

9 juni 2024

Tekst en beeld: Judith Buysse

Hij heeft als literaire speler misschien nog wel het meest te maken met het Japanse fenomeen tsundoku enerzijds (in het Nederlands vertaald als ‘boekstouwen’; veel boeken kopen maar niet lezen) en het Zweedse döstädning anderzijds (spullen opruimen om nabestaanden of derden niet te belasten na je overlijden). Het zijn de favoriete klanten van Arthur Govers van Arthur Boeken Compagnie (ABC), de verzamelaars van wie de boekencollectie nu écht de deur uit moet. Of… nou ja… die misschien toch gewoon wat boeken willen ruilen?

We spreken af op zijn handelsverdieping aan de Patriottenstraat 27 in Berchem, waar hij elke vrijdag tussen 15u en 19u te vinden is voor inkoop en verkoop van tweedehands boeken. En dat “elke week, ook tijdens schoolvakanties, feest- en stakingsdagen".

We beginnen bij het begin: wanneer en hoe is Arthur Boeken Compagnie ontstaan?

Arthur: “Het zaadje werd geplant toen ik in een kringloopwinkel in Amsterdam zo’n bak met boeken voor 1 euro zag staan en dacht ‘dit klopt niet’. De markt voor tweedehands boeken is uit evenwicht, er lijkt veel meer aanbod dan vraag. Het aantal antiquariaten is sterk verminderd en er komt online meer en meer aanbod. ‘Een buyers market’ zoals dat heet. Die evolutie intrigeerde mij. Ik had geschiedenis gestudeerd maar wist eigenlijk niet zo goed welke richting ik wilde geven aan mijn leven. Ik ben uit Deventer afkomstig, waar jaarlijks de grootste boekenmarkt uit Europa plaatsvindt. Op een bepaalde manier leek het beroep van boekhandelaar me wel te passen en was ik ervan overtuigd dat het gewoonweg een goed moment was om in de tweedehandsboeken te gaan, wat je strategie ook is. In het begin had ik nog geen aangekochte collectie en zo stond ik in de zomer van 2018 op mijn eerste boekenmarkt, Lillo Boekendorp, met een collectie privéboeken.”

Hoe ziet jouw businessmodel er precies uit?

“De basis van elk soort handel is natuurlijk om aan een lage prijs in te kopen en een hoge prijs te verkopen. Daarnaast zag ik veel signalen over hoe boeken gewaardeerd worden die me veel deden nadenken over een systeem waarin je zoveel mogelijk volume aan kan. Ik ga ervan uit dat bepaalde edities van boeken die niet meer bijgedrukt worden, net zoals bij andere producten, veel waard gaan worden.

Maar, dan moest mijn onderscheidende waarde wel zijn dat ik écht alles aanneem en niet selecteer uit wat aangeboden wordt. Je kunt dus nu wel van volume spreken, met de 18.000 boeken die ik vandaag heb, moet ik een nauwkeurige boekhouding onderhouden. Ik neem alles aan en betaal per stuk, maar wel in muntjes van Arthur Boeken Compagnie die je kunt gebruiken om vanuit mijn collectie nieuwe boeken aan te schaffen (de verkoper krijgt 1 munt voor 3 boeken).

Arthur munten

Wie geen boeken wil inleveren, maar gewoon wil kopen, kan ook gewoon via mijn website bestellen en het laten opsturen.

Ik richt me eigenlijk op vier pijlers. Ik heb aanbod voor particuliere liefhebbers, maak selecties voor bepaalde antiquariaten, plaats een bepaald aanbod enkel online en verder houd ik een archief bij van boeken die in de toekomst meer waard kunnen gaan worden. Dat laatste is wel een voorbeeld van ‘ondernemen met een lange adem’ te noemen.”

Wat bedoel je als je zegt dat je signalen van een herwaardering van fysieke boeken ziet?

“In feite ben ik hier “papier aan het bewaren”, omdat we vandaag de dag veel te veel vertrouwen hebben in hoe het internet in elkaar zit. We komen er nu langzaamaan achter dat wat Google aan zoekresultaten toont ook het resultaat is van een businessplan, nog afgezien van de geadverteerde resultaten. En dat Google minder ‘gevoed’ wordt doordat er meer informatie wordt gedeeld via sociale media dan via websites. Daarnaast vind ik: ‘je weet niet wat je niet weet’.

Arthur boeken boeken

Door de opkomst van het internet denken we een overzicht van álle mogelijke bronnen ter wereld te hebben. Dat is niet zo. Dat zie ik aan alles wat hier binnenkomt en dat niet gedigitaliseerd is. Aan de meeste uitgebrachte boeken zijn een redacteur en uitgever verbonden, dat bewaakt ook nog eens een bepaalde kwaliteit. En natuurlijk zitten daar ook hele vreemde zaken tussen. Regelmatig verwonder ik me over onderwerpen waar ik het bestaan niet van afwist. Het is de beste manier om niet gestuurd te worden door de ‘bubble’ waar je in zit en echt iets anders te ontdekken. Voor ieder wat wils.

Ik zie het als een archivarische droom. Ik zal nooit iets weggooien, ik werk aan een almaar uitdijende collectie. Het is een soort ‘oeractiviteit’ om het geschreven woord te beheren. Mensen onderschatten hoe belangrijk dat is en hoe zeer de betrouwbaarheid van informatie door AI nóg verder achteruit zal gaan. Ook kranten passen hun artikelen op verschillende momenten nog aan, maar bij papier kan dat niet, dat is op een zeker moment gedrukt en verspreid.

Ik maak vanuit Arthur Boeken Compagnie ook een krantje: de Triporteur. Met artikelen ‘over literatuur en logistiek’ probeer ik de klanten wat extra’s te bieden, voor nog meer bekendheid te zorgen en een netwerk uit te bouwen. Als ik dat aan het verspreiden ben en in de Hendrik Conscience erfgoedbibliotheek ontdek dat ze de laatste uitgave al hebben opgenomen in de collectie, dan voel ik dat het me daar om gaat. Om het kunnen bijdragen aan een zo groot mogelijk archief van het geschreven en gedrukte woord.”

Arthur krantje

Interessant, hier hoor ik de gepassioneerde historicus spreken! Over dromen gesproken, heb je nog bepaalde ambities?

“Naar mijn eerste boekenmarkt ging ik met een caddy, daarna kocht ik van mijn eerste inkomsten de ABC-bakfiets waarmee ik ook makkelijk bij mensen thuis boeken kon op halen. Dat gebeurt nog steeds, overigens. Het zijn die - vaak wat oudere - klanten die voor sterke mond-tot-mondreclame zorgden. ‘Als ge van uw boeken op zolder af wilt, dan moet ge den Arthur bellen’.

Nu heb ik een vaste locatie en nog een extra opslagruimte en krijg ik hulp van vrienden en studenten. Daarnaast sta ik in het weekend vaak op markten en andere events. Ook reportages van bijvoorbeeld ATV en Gazet van Antwerpen hebben voor veel aandacht gezorgd. Dan mag je ineens 50 bibliotheken gaan ophalen. Zo groei je langzaam verder en heb je meer middelen, maar ook meer ruimte nodig. Zoals je ziet is het eigenlijk een logistieke hel geworden (lacht); het helpen uitladen van boeken, noteren wat geleverd is en die waarde omruilen voor munten, vragen van klanten beantwoorden, verzendingen klaar maken…ik ben nu twee dagen per week bezig in de winkel en online, dus dan is het wel even aanpoten.

Arthur winkeltje

Maar hopelijk levert het ooit genoeg op om fulltime te doen. Onlangs heb ik een voorstel ingediend om een winkel vanuit Antwerpen Centraal te mogen uitbaten. Ik was niet de enige natuurlijk, maar het zou een fantastische kans zijn om echt heel zichtbaar te worden. Verder wil ik ABC als vennootschap uitbouwen waaraan iedereen kan meewerken. Zo kunnen dan ook anderen inkopen. En als ik echt groot mag dromen, dan zie ik één grote locatie met allerlei hoekjes en gangetjes voor me: de grootste tweedehandsboekhandel van Europa.”

Wat heb je zelf met boeken, lezen, literatuur? Krijg je inspiratie van je klanten?

“Ik lees niet zo veel klassieke literatuur, maar eerder non-fictie en biografieën van bekende ondernemers zoals Albert Heijn. En New York Times bestsellers zoals ‘Rich Dad, Poor Dad’ over verschillende mindsets in het kijken naar - en omgaan met - geld. Eigenlijk vind ik het vooral interessant om te zien wat anderen lezen. Ik lees eerder boekenkasten dan boeken. Je kunt veel afleiden uit de collecties die mensen verzamelen. Het boek waarvan ik de meeste kopieën heb, is ‘Godverdomse dagen op een godverdomse bol’ van Dimitri Verhulst, allemaal met die cover van een urinoir, dat ooit eens door een landelijke krant werd meegestuurd naar abonnees. (Oh ja, die heb ik die zelf ook in de kast staan, nvdr.)

Maar wanneer mensen soms een hele nalatenschap aan boeken brengen, kun je van alles tegenkomen. Zo kwam er eens een man met een enorme aanhangwagen vol neonazistisch materiaal.

Ook schoolrapporten en de wilsbeschikking bleken er tussen te zitten. Ook een andere verzamelaar kwam zonder blikken of blozen een enorme lading heftige “erotische video’s” afleveren. Tsja, en ik neem alles aan… Zelf verzamel ik wat boeken over Vlaanderen. Ik wil nog een boek ‘Vlaanderen voor Hollanders’ schrijven. Daar bestaan er een paar van, maar ik denk dat ik nog wel een unieke invalshoek kan toevoegen.”

Arthur himself2

Website Arthur Boeken Compagnie

Heb jij een interessante invalshoek voor een artikel in de Triporteur? Arthur zoekt (aspirant-)schrijvers met originele kopij: arthurboekencompagnie@gmail.com


De komende weken vind je Arthur in regio Antwerpen op o.a:

  • zondag 16 juni op het Strip- en boekenplein, De Coninckplein, Antwerpen
  • zaterdag 6 juli op de Letterenmarkt, Panamarenkoplein, Antwerpen
  • zondag 14 juli op Lillo Boekendorp, Kazerneplein, Lillo