Interview met Fred Klee over Radio Cachot: “schrijven werkte therapeutisch”

Stadlezer Katja Verbeeck interviewde Fred Klee, een muzikant, ex fraudeur en bijgevolg ex gedetineerde. Hij werd in 2003 veroordeeld tot een gevangenisstraf van zeven jaar omdat hij iets te creatief met de btw was omgesprongen. Met “Radio Cachot” schreef hij een dagboek over het wel en wee in de Antwerpse gevangenis.

Kan je vertellen wie nu eigenlijk Fred Klee is?

“Ik ben in de eerste plaats muzikant en tekstschrijver.“

Wat heeft jou doen besluiten het boek Radio cachot te schrijven?

“Sommige dagboekfragmenten had ik al in de gevangenis geschreven en bijgehouden. Als je dan uit de gevangenis komt, zitten er veel verhalen in je hoofd. De teksten die ik geschreven heb zijn ook allemaal waar. Door het schrijven kon ik verwerken wat ik heb meegemaakt in de gevangenis. Schrijven werkte therapeutisch en ook het maken van mijn songs werkte helend zodat ik alles een plaats kon geven. Terug in de maatschappij komen is niet niks. Als je maar twee maand in de gevangenis hebt gezeten heb je niets meegemaakt, maar als je zoals ik hele lange tijd in “den bak” zit is dat een heel ander verhaal.

Ik was in het begin niet van plan naar een uitgeverij te gaan, ik schreef het boek voor mezelf, ik wilde van me afschrijven van wat ik gezien en gedaan had. Maar mensen in mijn omgeving lazen het en vonden dat ik er iets mee moest doen. Eén uitgeverij ging met mij in zee, omdat ze het onderwerp interessant vonden, want mijn naam deed nergens een belletje rinkelen.”

Je schrijft op een typische wijze vind ik, die best wel apart te noemen is. Kan je daar iets meer over vertellen?

“Ik schrijf inderdaad openhartig en zoals het is gebeurd, het leven in de gevangenis heeft immers mijn leven getekend. In kleine hoofdstukken komen dus mijn eigen ervaringen aan bod maar ook de realiteit van het gevangenisleven en wat het leven in gevangenschap doet met een mens. Ik heb in die jaren zonder vrijheid veel geleerd en ben tot besef gekomen wat echt belangrijk is in het leven.”

Welke rol speelde verpleegster Kristien in jouw leven?

“Vrouwelijke hulpverleners vervullen een noodzakelijke rol in een gevangenis maar zijn daardoor ook erg kwetsbaar. Ik noem haar Kristien maar ze was eigenlijk Justine. Een echte Justine, de naam die verwijst naar” Vrouwe Justitia”, de Romeinse godin die op alle gerechtsgebouwen staat afgebeeld met zwaard en weegschaal.

Kristien was mijn redder, mijn luisterend oor en mijn probleemoplosser. Maar ook een beetje mijn psychiater en mijn lief. Er was geen intimiteit tussen ons maar als gedetineerde heb je nood aan een luisterend oor. Zij vertelde mij ook dingen over haar persoonlijk leven maar natuurlijk veel minder dan dat ik deed.

Ik had in een bepaalde periode een jongere vriendin. Mijn lief en ik hadden ongestoord bezoek en in plaats van te vrijen heeft ze het daar uitgemaakt, ze zag geen toekomst meer. Ik moest dan nadien terug naar de cel, maar je weet hoe mannen zijn, ze roepen dan allerlei dingen omdat ze denken dat je seks hebt gehad. Maar Kristien zag meteen aan mij dat er iets gaande was en heeft me opgevangen. Dat was Kristien.”

Je maakte ook een theatervoorstelling van je boek, waarom deed je dit?

“Dat was in eerste instantie om de songs die ik geschreven had wereldkundig te maken. De songs werden aangepast aan de teksten die ik geschreven had. In mijn emotionele songteksten voel je het verdriet en de frustratie maar ook de hoop die ik altijd ben blijven koesteren. Ik voerde mijn theatershows op in verschillende gevangenissen.”

Je richtte de muziekgroep The Freedom Jail Band op, hoe is die ontstaan?

“Ik was in de gevangenis al creatief, de directie kon mijn vlotte pen wel waarderen en al snel werd ik ingezet als mediaman, onderhoudsman en kwam ik op plekken waar anderen niet kwamen. Ik werd “superfatik” en hiermee kon ik mijn muziekband binnen de gevangenis oprichten. Ik genoot van vele voordelen en hoorde wat er achter de schermen gebeurde.“

Was er dan geen keerzijde aan de medaille?

“Tuurlijk wel, vaak kreeg ik het hard te verduren. Het was echt “leven en overleven”. Het leven daar was hard, echt hard.”

Kristien, de verpleegster, deed meer dan haar job en verloor door haar groot sociaal hart haar leven. Wat deed dat met jou toen je het vreselijke nieuws vernam?

“Ik vernam jaren later via de krant dat ze vermoord was door twee ex gedetineerden. Ik duwde het weg, ik kon het niet geloven. In de gevangenis was zij een brutale verpleegster, dat was haar verdedigingsmechanisme omdat ze té sociaal was. Justine bood in de eerste plaats eerste hulp en zorgen aan dieven, moordenaars en verkrachters. Ze gaf pilletjes als je hoofdpijn had, methadon aan de verslaafden en was een houvast voor de verdwaalden. Ze was echt voor velen en zeker voor mij een luisterend oor. Dat zij dan door haar open hart dingen deed in haar privéleven die er uiteindelijk voor zorgden dat ze vermoord werd vind ik het gruwelijkste dat er is. Mijn boek en theaterstuk zijn dus ook een soort eerbetoon aan haar.”