Homo’s bestonden vroeger niet

In september 1990 ontspoort een goederentreinwagon in Sint-Mariaburg Brasschaat. Vermits de lekkende tanker elk ogenblik kon ontploffen, werd de hele buurt geëvacueerd.

De ontspoorde wagon vormt het decor waartegen het verhaal zich afspeelt, maar het boek gaat niet over het ongeval maar wel over de mensen die het meemaken. Willy en Romain nemen zich los van elkaar voor om ‘s anderendaags een cruciale relationele stap te zetten Tot in het holst van de nacht die trein ontspoort, en zij uit hun huis worden gezet.

Op hun veldbed in een als opvangcentrum opgetrokken sporthal ontvouwt zich het verleden van beide heren.

Willy en Romain ontmoeten elkaar in de Antwerpse Rue de Vaseline. ’t Stad was een vrijhaven voor ontelbare jonge mannen die seks met of zonder relatie met een man wilden maar die in hun plattelandsdorpen niet mochten zijn wie ze waren. Van Dievel schetst de tijdsgeest, gevat en genadeloos. “Homo’s bestonden vroeger niet. Punt. Homoseksualiteit was geen geaardheid, maar wie homo was, ‘mankeerde’ iets. Een man was een man en een vrouw een vrouw. Jongens die elkaar wilden liefkozen, waren aangewezen op het verborgene."

Het gaat niet goed tussen Willy & Romain. Er is een drama in de maak. De treinramp gooit alle plannen overhoop. Wanneer ze de volgende namiddag weer naar huis mogen, zijn ze allebei vastbesloten om alles te veranderen. Willy & Romain is tegelijk het coming-of-ageverhaal van twee homomannen – de ene uit de Antwerpse polder, de andere uit Olen Fabriek – en een portret van de Antwerpse gayscene van de jaren negentientachtig, de periode waarin aids vele tientallen levens wegmaaide. In sterke dialogen laat de auteur de buren de twee homomannen ondervragen over hoe zij samenleven. In flashbacks beschrijft hij hoe Willy trouwt en kinderen krijgt, maar beseft dat hij ‘voor de mannen’ is en hoe Romain op het internaat de jongensliefde ontdekt en uit de handen van een ‘vieze pater’ poogt te blijven. Later is er de aids-epidemie die danig om zich heen grijpt. Er is overspel en er zijn misverstanden terwijl de passie tussen de twee mannen langzaam uitdooft.

Van Dievel weet heel gedreven en in een volks taalgebruik het drama in de tijdgeest te treffen.