Een spiegel van onze maatschappij en de kracht van kwetsbaarheid

Het derde boek dat ik las voor de Bronzen Uil was Waar zijn de wolken van Suzanne Grotenhuis. Dit is een boek dat ik zelf niet snel zou kopen en het was het boek uit de shortlist waar ik eigenlijk het meest tegenop zag. Geschreven op een iPhone, zonder leestekens, wist ik niet wat ik ervan moest denken. Maar je ziet, jureren helpt om je blik op boeken te verruimen, en wat een prachtige fastread was dit. Ik heb het letterlijk in één ruk uitgelezen.

Het boek begint grappig en pakt je meteen met een binnenkomer: "blijkbaar doen wij in dit deel van de wereld de grote dingen in het leven alleen". Grotenhuis gaat verder met voorbeelden zoals kinderen krijgen, liefde zoeken, werk zoeken, keuzes maken, onze weg zoeken, sterven, etc. Dit deed me enorm nadenken en stilstaan bij het feit dat we in het kapitalisme en de neoliberale ratrace van onze tijd de individualisering van de maatschappij zien, waar succes of "falen" steeds aan het individu wordt toebedeeld. Waar is ons samenlevingsgevoel?

Op subtiele wijze wijst Grotenhuis op wat er misloopt in de maatschappij. Ze benadrukt bijvoorbeeld dat kinderverzorgers in de crèche, een van de belangrijkste functies van onze maatschappij, onderbetaald zijn en in onwerkbare omstandigheden verkeren. Mensen kunnen zich geen ziekte of burn-out veroorloven.

Ze beschrijft ook hoe mensen van de ene "beter voel" therapie naar de andere worden gestuurd. In deze maatschappij mag je jezelf niet meer slecht voelen, en als dit wel zo is, mag je dit niet laten zien. Je moet jezelf eroverheen zetten. Ik heb zelf jarenlang geworsteld met een zware depressie en heb heel hard moeten werken om erdoor te komen, samen met de steun van mijn partner en mijn fantastische psychologe. Het was jarenlang keihard werken. Hoewel ik zelf geen kinderen heb en me dus niet kon vereenzelvigen met dat deel van het boek, waren de reacties en houdingen van anderen vergelijkbaar met de reacties die ik kreeg. We moeten overal liefst zo snel mogelijk overheen zijn; het mag niet slecht gaan of we mogen niet te lang in een dip zitten. Verder gaan met het leven, maar hoe doe je dat als je een groot deel dat bij het leven hoort moet wegstoppen?

Een belangrijk thema dat in het boek naar voren komt, is het idee van zelfzorg. In onze maatschappij wordt er vaak over zelfzorg gesproken, maar soms ben je simpelweg niet sterk genoeg om voor jezelf te zorgen en heb je de zorg van anderen nodig. Het is onbegrijpelijk dat dit nog steeds als een taboe wordt gezien. Toegeven dat je het zelf even niet meer kan, is juist een vorm van sterkte. Het vraagt moed om hulp te vragen en te erkennen dat je ondersteuning nodig hebt. Dit boek benadrukt dat we als samenleving meer begrip en steun moeten tonen voor elkaar, vooral in tijden van kwetsbaarheid.

Op een moment wordt het boek wat spiritueel, maar dit is slechts één klein hoofdstuk en verandert de tendens van het boek niet, maar hier was ze me toch even kwijt.

Het hoofdstuk "Pleidooi" (p121-125) was een eye-opener van jewelste. Meermaals heb ik uitgeroepen: "Exact!"

Waar zijn de wolken, een pleidooi voor minder zelfzorg heeft mijn verwachtingen echt overtroffen.