Bestaat er "een venster naar echt geluk"?

“Normale mensen - Sally Rooney” ****

Niets is zo overweldigend mooi als een eerste liefde. Niets zo verwarrend, niets zo pijnlijk bij momenten. Van de hoogste hemel naar de diepste hel, en zo snel dat je niet weet hoe het had kunnen gebeuren. Opnieuw en opnieuw en opnieuw.

Connell en Marianne willen nergens liever zijn dan bij elkaar, maar in een vreemd soort wederzijdse afhankelijkheid die tegelijk ook macht is die ze over elkaar hebben. Het heeft iets beklemmends, het zou wreed kunnen worden.

Ze wonen in een klein dorpje. Zij rijk, emotioneel verwaarloosd, op school geïsoleerd en gepest. Hij populair op school, maar arm. Hij heeft een warme band met zijn moeder, die schoonmaakt in het huis van Marianne.

Een maatschappelijke context waarin je niet met je relatie naar buiten komt.

Er is meer dat niet naar buiten komt. Connell en Marianne spreken niet over hun kwetsbaarheid maar over gedeelde interesses. Ze zijn beiden intelligent. Dat is vaste grond. Wat binnen in hen gebeurt, gaat niemand wat aan.

Zoals zoveel gekwetste, onzekere en intelligente adolescenten zijn ze sterk filosofisch en melancholisch ingesteld. Ze analyseren zichzelf onder de microscoop. De ander observeren ze. Ze vullen in in plaats van te vragen. Misverstanden en ongemak kunnen niet uitblijven.

Soms twijfelde ik tussen hen willen omhelzen of dooreen schudden.

Dan is er de rol van de omgeving die je patronen bevestigt en andere keren onderuit haalt.

De prijs van erbij te willen horen. Normaal te zijn. Wat dat ook moge wezen. Wat het verschil is met jezelf zijn.

De leegte en het snakken naar vervulling. De nepvervullingen van seks en alcohol en zelfs van events waar je naartoe gaat omdat je iemand wil zijn die naar dat soort dingen gaat. Je status.

Maar dan, dwars door alles heen, steeds weer het besef dat er iemand is bij wie je je altijd goed voelt, ook al blijft het nooit lang duren. Degene die je opbelt als je aan de grond zit.

Een knipperlicht, maar wel licht.

Zoals strand en zee, eb en vloed. Tot elkaar veroordeeld of een zegen voor elkaar?

De pijn van het volwassen worden is voelbaar en, ook na zoveel jaren, nog altijd herkenbaar onder mijn huid. Maar ook de opluchting hoe ik ‘hen’ ben ontgroeid.

Zinnen die blijven haken, angeltjes soms die je voorzichtig weer uit je vel moet halen, het wondje blijft prikken. De gedachte bloedt een tijdje na.

Sally Rooney ontleedt met psychische precisie, haar dialogen een scalpel, en toch blijft er genoeg mysterie over.