verhaal van de innerlijke revolutie van een Turkse vrouw

In haar debuut Niran en ik’ vertelt de auteurPinar Akbas een persoonlijk verhaal over haar jeugd en ervaringen als Turkse vrouw in Vlaanderen.In deze autobiografictie stelt zij twee figuren centraal: Ada de dochter die zich als vrouw streng aan de regels en tradities dient te houden, ( terwijl haar broer dat niet hoefde) en de moeder Niran voelde zich tegelijkertijd degene die de meeste verantwoordelijkheid voor de opvoeding van haar dochter draagt. Niran begrijpt Ada want zij gedroeg zich in Turkije ook als een echte rebel. Moeder en dochter en ook vader begrijpen elkaar, het is eerder de Turkse gemeenschap hier in België die jonge vrouwen in een korset van onderdanigheid en in een uitzichtloze situatie van traditie en eer, en rolpatronenen doet belanden.
Niran en ik vertelt het verhaal van de innerlijke revolutie: van een meisje dat tegen haar zin werd klaargestoomd voor het huwelijk tot een vrouw die zich heeft losgemaakt van de verstikkende verwachtingen van haar gemeenschap.
Turkse meisjes worden opgevoed om ideale huisvrouwen, echtgenotes en moeders te worden. Iedereen zegt wat je moet zijn of worden, maar niemand vraagt naar je eigen dromen of ambities.
Moeder Niran had in de jaren zestig in Anatolië dezelfde vrijheidsdrang als Ada toen zij hier opgroeide. Maar uiteindelijk heeft ze zich moeten overgeven aan de verwachtingen van de gemeenschap, net als Ada.
Ada heeft het haar moeder een tijdlang kwalijk genomen dat ze haar niet uit dat vastgeroeste verwachtingspatroon heeft proberen te bevrijden.
Maar ze hebben veel gepraat en nu begrijpt ze dat haar moeder geen andere optie zag. In haar opvoeding was haar vader de stille factor die haar moeder aanstuurde: ‘Gaat ze nu weer dansen? De mensen gaan roddelen.’
Trouwen met een Belg was taboe en op haar 23ste is ze getrouwd met een Turkse man die ze tijdens een vakantie in Turkije had leren kennen.
Toen hij naar België kwam, was hij een heel andere man. Een man die zijn autoriteit wilde laten gelden en niet geïnteresseerd was in haar als persoon of als partner. Hij sprak niet met haar, dwaalde als een schim door het huis. Dat was voor haar de grootste mishandeling: de mishandeling van de stilte.
In het boek beschrijft de auteur de eerste huwelijksnacht als een verkrachting.
Het boek is gebaseerd op waargebeurde feiten. Geen enkel woord is volgens Pinar Akbas verzonnen, er zitten ook verhalen en ervaringen van andere vrouwen in verwerkt. Er wordt vooraf gewoon niet over seks gepraat. Het is gewoon: hier is je bed en begin maar. In de Turkse cultuur draait die eerste huwelijksnacht heel erg om de man die zijn vrouw ontmaagdt.
En Ada had dat duurbare maagdenvlies al bij een Vlaamse jongen verloren.
Maar daar had de kersverse echtgenoot het heel erg moeilijk mee. Elke dag moest ze vernederingen doorstaan omdat ze geen maagd was. Ze was beschadigde handelswaar en was het zelfs niet waard om met hem getrouwd te zijn. Acht maanden heeft dat huwelijk geduurd. Het was een hel waaruit haar ouders haar uiteindelijk verlost hebben.
Ada is trots zijn op haar afkomst, en vooral ook omdat ze een opvoeding gehad heeft die op beide culturen gericht was.
Niran en ik is een sterk boek dat oproept tot dialoog tussen Turken jong en oud uit de diaspora.