Het slechtste in de ene mens roept in de andere het beste op

“Het lied van de profeet - Paul Lynch” *****+

Het gebeurt in de wereld, er zijn gekken genoeg om het te laten gebeuren.

Het kan in elk land gebeuren, op elk tijdstip, ook hier, in jouw en mijn leven, in dat van onze kinderen. In het begin zullen we het amper kunnen geloven, maar we zullen zoals Eilish onze wereld zien instorten, onze geliefden verdwijnen of onherroepelijk veranderen, onze kinderen hun kind-zijn verliezen, machteloos zijn tegen de willekeur van de macht. We zullen blijven zoeken, zoals Eilish denken dat zolang we niet met zekerheid weten dat ze dood zijn, zolang er twijfel is, dat er geen wanhoop kan zijn maar de hoop blijft bestaan. De dagen zullen voorbij gaan met nieuwe regels, nieuw geweld. De wereld stort in, en sommigen passen zich onbegrijpelijk snel aan, waar is het geweten gebleven? Het verraad is alom. Anderen zullen vluchten, alles achterlaten. Maar hoe kun je alles achterlaten wat je lief is, je man die gevangen zit, je zonen die vechten, je vader die dementeert, je hele oude leven?

Hoe kun je mens blijven? Voor het omdat zijn redenen genoeg, maar desondanks?

Een huiveringwekkend verhaal over een vrouw die op alle mogelijke manieren probeert haar gezin, wat ervan overblijft, in een oorlogssituatie bij elkaar te houden. Het verhaal over haar kinderen, de baby, en haar vader die elk op hun manier een weg zoeken om te overleven, in een wereld waarin je niemand meer kunt vertrouwen, ook de dag van morgen niet. Overal is de schaduw van het kwaad. Overal is big brother watching you. Je wordt monddood gemaakt.

De gebeurtenissen volgen elkaar in een beklemmend tempo op, haast onmogelijk om het boek naast je neer te leggen.

Je wordt meegesleurd in de verslagenheid, de toenemende angst, de koppigheid dat dit niet het einde kan zijn, het is zoals in het Lied van de Profeet en zoals in het citaat van Brecht, dat vooraan wordt meegegeven.

Je keel zit dichtgesnoerd, maar nog meer dan door de zondvloed van geweld door de innerlijke leefwereld van Eilish, ze huilt en vecht onder je huid. Je zit mee in haar luchtbel, waarin ze verbeten probeert de wereld met zijn kwaad op afstand te houden, de wereld waarin ze haar geliefden bij zich houdt, aan wie ze zich vasthoudt om niet op te geven. Ze redden het alleen als ze samen blijven, samen moeten ze hierdoorheen. Haast werktuigelijk doet ze wat moet, als afgesneden, de dagelijkse gewone dingen, het normale zo lang mogelijk bewaren, alsof ze twee ikken is, de ene doet, de andere voelt, en toch is haar eenzaamheid een van de verschrikkelijkste waarover ik ooit gelezen heb.

Beklemmend, aangrijpend, sterk, wreed en poëtisch tegelijk, de mens en zijn schaduwkant, maar voor alles is deze roman het onvergetelijke verhaal van de kracht en de moed van een vrouw, van een moeder die vecht om haar kinderen, van wie het verleden onherstelbaar verwrongen werd, in elk geval een toekomst te geven.