In alle talen mooi
Sprakeloos, het meesterwerk van Tom Lanoye werd vertaald in het Frans door Alain van Crugten die ook al theaterstukken van Lanoye vertaalde en die ook tekende voor de Franse vertaling van Het verdriet van België van Hugo Claus. In zijn ontroerende autobiografische roman Sprakeloos brengt Tom Lanoye een daverend eerbetoon aan zijn moeder en laat daarin op de achtergrond de hele wereld van zijn moeder (zichzelf inbegrepen) opdraven.
Getroffen door een beroerte verliest moeder Lanoye het instrument van haar kleurrijke persoonlijkheid, namelijk haar spraakvermogen. Zij kan zich nog enkel uitdrukken in een onverstaanbare brabbeltaal, die haar wanhopig en woedend maakt. Heel passioneel plaatst hij dit voorval in het leven van zijn moeder, dé oermoeder, die het amateurtheater, de slagerij en de familie Lanoye regeerde. Het is de taal van zijn moeder waarmee hij hun wijk in hun eigen wereld penseelt. Het is een taal van de verteller-zoon, die wervelend deze flamboyante vrouw tot leven brengt. Ook in Franse vertaling blijft dit zéér Vlaams verhaal als een huis overeind.
Editions de la Différence is een niet zo bekende Franse uitgeverij, met een weliswaar uitgesproken literair fonds. Ze werd in 1976 opgericht. De catalogus bevat werk van Franse auteurs als Georges Bataille en André Gluckmann, Franstalige Belgen als William Cliff en Jean-Luc Outers, en auteurs als James Henry, Witold Gombrovicz en Peter Handke. Eerder bracht Editions de la Différence al vertalingen uit van de Vlaamse auteurs Kristien Hemmerechts en Leonard Nolens. Deze prestigieuze uitgeverij heeft nu La langue de ma mère in de galerij der groten opgenomen! Persoonlijk vind ik het wel de moeite om deze mooi Franse vertaling te lezen ook al heb je zelf de Nederlandstalige editie al gelezen!