Eerlijk en boeiend verhaal

‘Evelyn keek Hannah even strak aan, onderzoekend, nadenkend, vermoeid. Ze had die brief moeten weggooien, nu was het te laat.’

De kaft is stijlvol, de titel intrigerend. De verzorgde uitgave viel mij direct op en de korte inhoud maakte mij nieuwsgierig. De Duitste auteur Alena Schröder heeft deze roman losjes gebaseerd op haar eigen familieverhaal. Ze heeft er een portie fictie aan toegevoegd en zo is er een boeiende geschiedenis over vier vrouwen ontstaan.

Als Hannah op bezoek gaat bij haar grootmoeder Evelyn in het verzorgingstehuis, ziet ze daar een bijzondere brief liggen. In deze brief, afkomstig uit Israël, staat vermeld dat Evelyn als erfgename recht heeft op een kunstverzameling. Maar grootmoeder Evelyn ontwijkt alle vragen en wil blijkbaar niets met de situatie te maken hebben.

Samen met Hannah duikt de lezer in de familiegeschiedenis, die begint in de jaren twintig van de vorige eeuw in Warnemünde, Duitsland. Senta, de moeder van Evelyn, laat haar jonge dochter achter om een nieuw leven te kunnen opbouwen. Haar schoonzus Trude zorgt grotendeels voor de opvoeding van Evelyn. Terwijl Senta in het Joodse milieu terecht komt, kiest Trude de kant van de nazi’s.

Alena Schröder weet het tijdsbeeld en de omstandigheden zeer goed weer te geven. Het luxueuze leven van Senta staat in schril contrast met het leven van Trude. Senta komt in het kunst milieu terecht terwijl Trude moeite moet doen om het hoofd boven water te houden.

Natuurlijk heeft dit alles ook ingrijpende gevolgen voor Evelyn. Haar verleden speelt haar onbewust ook parten bij het opvoeden van haar dochter Silvia (de moeder dus van Hannah). De vrouwen in dit verhaal hebben het steeds moeilijk met het vervullen van hun moederrol. Zonder een oordeel te vellen, schetst de auteur hun keuzes en beslissingen. Kies je voor jezelf of kies je voor je gezin?

De open kijk op de sympathie voor de nazi’s, ook zonder oordeel, komt volgens mij zelden voor in de hedendaagse literatuur. Als lezer had ik begrip voor de gemaakte keuzes, hoe ingrijpend die soms ook waren. Ik vind het alvast knap dat Alena Schröder dit bij de lezer teweeg kan brengen, die andere kijk.

Namen zoals Kokoschka, Vermeer en Munch wekten meteen mijn interesse. Het verhaal achter de kunstwerken is interessant en beklijvend tegelijkertijd. Hoe konden de nazi’s zoveel kunst confisqueren, en waar zijn al die werken gebleven?

Naast de familiegeschiedenis komt het huidige leven van Hannah ook ruim aan bod. Zij gaat door een moeilijke periode. De relatie met haar promotor Andreas, het gemis van haar moeder, de vragen over haar vader,…

Hoewel het verhaal vlot en gemakkelijk leest, was ik regelmatig een beetje verward door de vele namen. Maar laat je hierdoor zeker niet overdonderen. Ik raad wel aan om de namen, relaties en functies te noteren. Dit zorgt toch voor wat houvast tijdens het lezen. Door de afwisseling tussen heden en verleden bleef ik nieuwsgierig naar de verschillende verhaallijnen die uiteindelijk mooi samenkomen. Een knap geheel! Het einde had ik iets anders verwacht, maar het hoeft dus niet altijd voorspelbaar te zijn. Niet alle vragen moeten worden beantwoord. Nu was het einde eigenlijk wel mooier dan ik in gedachten had.

Dit eerlijk en boeiend verhaal beoordeel ik graag met vier welverdiende sterren.

“Vreemd, hoe je tegelijkertijd zo vertrouwd en zo vreemd voor elkaar kon zijn…”