Herinneringen aan Celio, een rotser in Erto, een bergdorp in de Dolomieten.

Een man van 70 jaar haalt herinneringen op aan Celio, zijn vriend die in een bergdorp in de Dolomieten woonde, die hem alles heeft geleerd wat hij moest kennen, maar die 45 jaar geleden gestorven is.

De verteller van het verhaal is 70 jaar en haalt herinneringen op aan zijn vriend die hij 55 jaar geleden heeft leren kennen. Hij was 10 jaar toen hij hem ontmoette, en Celio was toen 50 jaar. 15 jaar later sterft hij door drankmisbruik. De herinneringen zijn geschreven als een waterval van emoties, er is geen sprake van een chronologisch opgebouwd verhaal, er is nauwelijks een verhaal.

“In dat hoog in de bergen genestelde dorp kende iedereen elkaar, ook al groetten ze elkaar niet allemaal” – zo wordt het dorp omschreven. Een kleine gemeenschap in een erg ruwe omgeving in het hart van de Dolomieten. Celio en de verteller trokken 15 jaar met elkaar op. De 45 jarige Celio leert hem klimmen, geeft hem zelfvertrouwen en leert hem drinken. Hij praat weinig maar leert hem de dingen al doende. Als de verteller 70 is wil hij vertellen wie Celio was.

Celio wordt beschreven als een eenling, vader onbekend, enig kind met een sterke moederband. Hij deed enkel die zaken waar hij zin in had en weigerde om hem te binden. De volwassenen van het dorp leerden hem om te hooien, bomen te kappen, te jagen, te vissen en om te klimmen. Hij leerde vlug en was handig, maar hij wou vooral klimmen. Hij was nergens bang voor zodat hij verschillende ongelukken had, maar de drang om te klimmen bleef. Celio was anders, hij wou absoluut vrij zijn, praatte weinig, had geen contact met anderen, erkende geen gezag, dronk veel. Hij werkte als jager, visser, herder, imker, houthakker maar werkte zelden in dienstverband. Als hij geld had, gaf hij dit uit aan drank. Hij leerde leven in en van de natuur, was een gedegen klimmer en bleef alles doen in zijn eigen omgeving. Slechts zelden ging hij verder weg, ook niet om te klimmen.

De mentor van Celio was Pilo, die als volgt beschreven wordt : “Pilo kon lezen noch schrijven, maar hij wist wel wat in het leven belangrijk is. ‘Gehoorzaam niemand als je groot bent, doe waar je zin in hebt en basta. Luister naar wat de wereld zegt, maar luister uiteindelijk naar jezelf. Maak fouten, maar als gevolg van eigen beslissingen’ Celio heeft zich deze adviezen eigen gemaakt en leefde er naar. Hij was een egoïst, rebels, behoedzaam, achterdochtig, lichtgeraakt en alcoholist maar hij blijft een fascinerend figuur. “Hij verkoos de eenzaamheid, bergen beklimmen, incidenteel wat werken, drinken, lezen, wandelen, luisteren.”

De schrijver is 70 jaar als hij dit boek schrijft, hij woont zijn hele leven al in Erto en is naast een kunstenaar ook bergbeklimmer. Ik vermoed ten stelligste dat de verteller Mauro zelf is die in de fictieve figuren van Celio en Pilo wil uitleggen waarom hij in dat kleine bergdorp blijft leven. Het grootste deel van zijn vertelling gebeurd in de eerste 25 jaar van het leven van Celio, de periode 1910 – 1935, zowel de verteller als de schrijver zijn dan nog niet geboren. Mauro schrijft hierover : “Wat ik weet, heb ik van hemzelf gehoord. En van wat me ter ore is gekomen, komt veel uit de dorpsverhalen die, zoals bekend, gul zijn met het vergroten van het aureool van dwaasheid dat iemand omgeeft die niet in het gareel loopt.”

Celio heeft niet bestaan, hij was de man die alles kon wat de verteller wou zijn en doen, hij is een samenraapsel van verhalen en emoties, maar hij wordt levensecht beschreven. Voor mij heeft Mauro een ode willen brengen aan de mensen in zijn dorp in de periode rond de oorlog, en heeft dit met verve gedaan. Sommige zaken kunnen moeilijk liggen, maar moeten in hun tijdskader worden geplaatst.

Celio is een fictieve persoon die door zijn eigen toedoen aan zijn einde komt. Mogelijk wil Mauro ook een ode brengen aan een leefgemeenschap die vandaag met uitsterven bedreigd is.

De bergen fascineren, maken me stil, woorden zijn niet nodig, alles leeft, niets is belangrijk. Zo heb ik het altijd ervaren, ik weet niet waarom en het is moeilijk om dit gevoel onder woorden te brengen. Bij het lezen van dit werk kwam me deze sfeer terug over, ik heb er zeer van genoten.

Een boek dat je hard raakt of helemaal niet, geen tussenweg. Maar als je het leest, neem uw tijd, voel het.

Voor mij een van de beste werken van het afgelopen jaar.