André Oyen
Leestip van André Oyen
Via papier de wereld rondreizen.

feministe, stijlicoon, rebel en mythe

8 juni 2020

Aan het einde van de erehaag, tegenover de ingang, hing het doek met de twee Frida’s, het doek dat zoveel over de kunstenares vertelde, waar de twee kanten van haar leven op samenvloeiden. Magdalena Carmen Frida Kahlo y Calderón (Coyoacán, 6 juli 1907 – aldaar, 13 juli 1954) was een Mexicaanse surrealistische kunstschilderes. Ze werd GEBOREN in Coyoacán, tegenwoordig een wijk van Mexico-Stad. Haar moeder was Matilde Calderón. Haar vader Guillermo (Wilhelm) Kahlo zou een Duitstalige Jood van Hongaarse afkomst zijn. Hij had zes dochters, waarvan twee uit zijn vorig huwelijk met María Cardena. Hij werkte als fotograaf, vooral van architectuurwerken en onder meer voor de regering van Porfirio Díaz, waarbij hij goed de kost verdiende. Na de Mexicaanse Revolutie had hij moeite om de eindjes aan elkaar te knopen.[2][3][4] In 1913 werd Frida op zesjarige leeftijd getroffen door kinderverlamming aan haar rechterbeen. Dit was de bron van een aantal complexen die ze haar hele leven zou meedragen. Het enige naakt van haar dateert uit 1930 en toont haar zittend op een stoel, haar magere been onder het andere, zodat haar handicap niet opvalt. Het is geschilderd door haar echtgenoot Diego Rivera. Toen haar vader haar in 1922 inschreef in de prestigieuze Nationale Voorbereidende School, hoopte ze later medicijnen te kunnen studeren. De leerlingen wilden een nieuw Mexico opbouwen dat de alomtegenwoordige Europese culturele normen verving door inheemse cultuur en een meer authentiek "Mexicanisme". Haar latere echtgenoot was toen al belast met een van de muurschilderingen van de school.[4] Op 17 september 1925 werd de bus waarin de dan achttienjarige Kahlo met haar liefje Alejandro Gómes door Mexico-Stad reed, aangereden door een tram. Een stuk stalen leuning drong haar lichaam binnen door haar linkerzij en kwam er langs haar vagina weer uit. Haar ribben en heup waren gebroken, haar slechte been was op elf plaatsen gebroken, haar ruggengraat was op diverse plaatsen gebroken, en haar voet was verbrijzeld. Maandenlang moest ze in bed blijven, ingekapseld in pleisters en verband, vechtend tegen de pijn. Ze besloot om te gaan schilderen. Kahlo's moeder liet spiegels aan haar ziekbed vastmaken zodat Kahlo zichzelf kon schilderen. Ondanks de hinder van korsetten en krukken kwam ze na haar herstel weer buiten en zocht ze vrienden op. Door het ongeluk dat haar bekken brak, kon ze geen voldragen kinderen baren. Een zwangerschap resulteerde in een pijnlijke miskraam. In 1928 werd Kahlo lid van de Mexicaanse Communistische Partij (PCM).[3] Op 21 augustus 1929 trouwde ze met de 21 jaar oudere Diego Rivera, eveneens communist en op dat moment al een beroemde muurschilder. Diens ex-vrouw, Lupe Marin, trachtte het trouwfeest te verstoren. Kahlo's zus Cristina bekende in de zomer van 1934 dat ze een verhouding had met Diego Rivera. Kahlo verliet daarop Diego, maar het echtpaar hertrouwde na een heftige strijd alsnog op 8 december 1940. In het eigenaardige huwelijkscontract werd echter bepaald dat Kahlo geen seksuele omgang meer hoefde te hebben met haar man. Later zou zij spreken van “twee zware ongelukken in mijn leven één waarin een tram me aanreed, het andere was mijn man.” In 1930 verloor ze haar ongeboren kind in Detroit, waar Diego een fresco schilderde voor het Detroit Institute of Arts. In september overleed haar moeder. In the zomer van 1932 zou ze nog een tweede miskraam hebben.[4] Kahlo en Rivera hadden veelvuldige buitenechtelijke affaires; Kahlo zowel met mannen als met vrouwen. Tot haar minnaars behoorden de Japans-Amerikaanse landschapskunstenaar Isamu Noguchi, de in 1937 vanuit de Sovjet-Unie naar Mexico gevluchte Russische revolutionair Leon Trotski, en de Hongaars-New Yorkse fotograaf Nickolas Muray (1892-1965), die een reeks indrukwekkende foto's van haar maakte. Het paar was zeer actief in de communistische partij. Nadat zij echter Trotski in huis opvingen, werden beiden uit de partij gezet. Kahlo bleef politiek actief; nog een paar weken voor haar dood nam ze deel aan een demonstratie tegen de Amerikaanse inmenging in Guatemala.[3] Kahlo overleed in 1954, een week na haar 47e verjaardag. Ze liet een briefje achter met de tekst “Ik hoop dat het einde vrolijk is en hoop nooit meer terug te keren”. Vermoedelijk heeft zij zelfmoord gepleegd. Het werk van Frida Kahlo karakteriseert zich door de vrolijke kleuren, die echter in contrast staan met een vervreemdende sfeer. Ze schuwde de controverse niet: in een schilderij ter nagedachtenis aan de actrice Dorothy Hale beeldde ze het moment van haar zelfmoord zeer grafisch af. In haar zelfportretten vallen vooral de doorgegroeide wenkbrauwen op, die zij zelf ook bezat. Zij schildert vanuit haar angst en eenzaamheid om haar pijn te overmeesteren. Kahlo heeft 143 schilderijen nagelaten, waarvan 55 zelfportretten. Ze werd aanvankelijk miskend of alleen erkend als de vrouw van Diego Rivera; in november 1938 kreeg ze haar eerste solotentoonstelling, in de galerij van kunsthandelaar Julien Levy in New York. In 1953 had ze haar eerste expositie in Mexico dankzij Cola Alvarez Bravo.[3] De classificatie als surrealiste is afkomstig van André Breton, stichter van de surrealistische beweging in de kunst. Zelf verwierp Kahlo dit etiket, zeggende dat ze nooit haar dromen geschilderd heeft, maar haar eigen realiteit In januari 1939 reisde ze op uitnodiging van Breton naar Parijs om haar werk te exposeren. Ze hield niet van het surrealistische milieu in die stad, dat ze opgeblazen en onecht vond. Toen ze met de hulp van Marcel Duchamp haar tentoonstelling opende op 10 maart, won ze de lof van Wassily Kandinsky en Pablo Picasso. Het Louvre kocht haar zelfportret Autorretrato - El marco ("het kader") en het tijdschrift Vogue plaatste haar hand (met juwelen) op de omslag.[4] Met Frida Kahlo en de kleuren van het leven schreef Caroline Bernard een roman-biografie over een van de opmerkelijkste kunstenaressen van de twintigste eeuw: een vrouw die haar leven vastlegde in fascinerende zelfportretten. Tientallen jaren na haar dood blijft Frida Kahlo – feministe, stijlicoon, rebel en mythe – een voorbeeld voor velen. Het verhaal zelf brengt niet al te veel verrassingen, als je meerdere werken over Frida hebt gelezen dan weet je hoe het verhaal ongeveer gaat lopen. Toch weet Bernard zeker nog te verrassen met een aantal details bijvoorbeeld over het doek de twee Frida’s. De werken van Frida Kahlo worden vaak in verbinding gebracht met bepaalde fases in haar leven. Een prachtige, goed gelukte biografische roman over een zeer bijzondere vrouw die vele lezers zal aanspreken.

Synopsis

Biografische roman over de Mexicaanse kunstenares, feministe en rebel Frida Kahlo (1907-1954), waarin de ups en downs in haar leven worden belicht.

André Oyen
Leestip van André Oyen
Via papier de wereld rondreizen.

Frida Kahlo en de kleuren van het leven
Titel:
Frida Kahlo en de kleuren van het leven
Auteur:
Caroline Bernard
# pagina's:
303 p.
Uitgeverij:
Uitgeverij Brandt
ISBN:
9789493095212
Materiaal:
Boek
Aanbevolen voor:
Aangrijpend,
Kleurrijk
Doelgroep:
Volwassenen

Gerelateerde leestips