Dit boek maakt van jou een slimmer mens!

Factfulness, of Feitenkennis, van Hans Rosling geeft 10 redenen waarom we een verkeerd beeld hebben van de wereld en waarom het beter gaat dan we denken. Een boek dat in de lijn ligt van De Meeste Mensen Deugen van Rutger Bregman dus. Maar was het even overtuigend?

In één woord: ja! Hans Rosling geeft niet alleen indrukwekkend cijfermateriaal mee, maar legt ook uit waarom we als mens de neiging hebben om negatief te denken, hoe we die negatieve denkpatronen kunnen doorbreken en hoe we moeten omgaan met (losstaand) cijfermateriaal, dramatische headlines en extremistische activisten. Zonder met de vinger te wijzen, uiteraard. En zonder mensen, groeperingen of instituten aan de schandpaal te nagelen.

Want het is net goed dat er mensen en organisaties zijn die het onrecht in de wereld onder onze aandacht brengen. Die zich inzetten voor goede doelen en die blijven gaan tot het onrecht waar ze tegen vechten, van de kaart geveegd is. De manier waarop sommigen dat onrecht onder onze aandacht brengen, is echter niet altijd even koosjer. En soms zelfs ronduit irritant. Maar dat is niet alleen hun schuld.

De reden waarom journalisten, activisten en zelfs wetenschappers en politici zoals Al Gore steeds maar weer komen aandraven met dramatische headlines en cijfers, is omdat we anders zelfs niet zouden opkijken van onze smartphones. En omdat we ons anders ook niet geroepen voelen om iets aan dat onrecht te doen.

Als we bijvoorbeeld zouden weten dat 80% van alle kinderen wereldwijd gevaccineerd zijn, waarom zouden we dan nog geld geven aan organisaties zoals UNICEF? Ook al wilt dat zeggen dat 20% van de kinderen nog wel blootgesteld wordt aan vermijdbare ziektes zoals diarree, mazelen en longontsteking? Het gaat toch om maar 20% van alle kinderen op de hele wereld?

De belangrijkste boodschap die Hans Rosling naar mijn mening meegeeft in zijn boek, is de volgende:

Things can be both bad and better

Ja, het is goed dat 80% van alle kinderen wereldwijd gevaccineerd zijn. Daar mogen we zelfs écht trots op zijn! De mensheid is zo slecht nog niet. Maar het is ook niet goed dat er jaarlijks nog altijd 20 miljoen kinderen onder de vijf jaar het risico lopen om te sterven aan vermijdbare ziektes. Ja het gaat goed met de wereld. Beter dan ooit zelfs. Maar er is ook nog veel onrecht in de wereld. En dus nog veel werk aan de winkel!

We moeten ook niet perse het ene of het andere wereldbeeld aanhangen. De twee zijn waar. Net zoals we niet perse het ene of het andere mensbeeld moeten aanhangen. Ja, de meeste mensen deugen. Maar er zijn ook mensen die niet deugen. Dat is zo in de meeste gevallen. De dingen zijn niet zwart of wit, maar zwart en wit. En in de meeste gevallen zelfs veel witter dan zwart, ook al is dat moeilijk te geloven.

Als je zelf je kennis over de wereld wilt bijspijkeren, dan raad ik het écht aan om Factfulness te lezen. Ter info: je kan ook je eigen feitenkennis testen door deel te nemen aan deze quiz van Hans Rosling zelf. Prepare to be amazed! And to be wrong...