Strak maar mooi opgebouwd
In mijn bespreking van de debuut dichtbundel Vaderland schreef ik dat Max Temmerman met zijn poëziedebuut een nuchtere confrontatie met woorden maakte. En dat is voor mij het handelsmerk van deze bijzondere dichter gebleven. Ook in zijn romandebuut manifesteert dit handelsmerk zich zeer sterk. In de bundel Bijna een Amerika werd er teruggekeken naar het verlies van bijvoorbeeld de spraak en het concentratievermogen. In gedichten als Afasie, de fysica van een herinnering of Geheugenverlies wist de dichter ongelooflijk mooi het verlies van organische functie te koppelen aan het verlies van een geliefde mens of stad en in het gedicht Geheugenverlies deed de zin: 'telkens, een moeder sterft, verdwijnt er een geheugen', mij kippenvel krijgen. Dat kippenvel kwam herhaaldelijk terug in de roman Coniferen, want het is in al zijn eenvoud en beknoptheid een uiterst confronterende roman. Het hoofdpersonage en zijn zus verloren heel jong hun ouders bij een auto-ongeval. Niemand van de familie zat te springen om het duo in huis te halen en daarom werd zijn oudere zus Marianne de voogd van de verteller. Er was wel hun Brusselse tante Oui-Oui die zich af en toe met hen bemoeide, maar eigenlijk waren broer en zus vooral op zichzelf aangewezen. Tussen hen bestaat eigenlijk geen hechte band en zij blijven samen uit noodzaak. De verteller groeit eigenlijk op als een eenzaat die graag leest terwijl hij babysit. Hij verwerft als babysit zelfs een reputatie en dat brengt hem zelfs in een stadje in Montana waar hij au pair mag spelen bij een Vlaams gezin bij ettertjes van kinderen die geen nood hebben aan enige vorm van lessen en wier ouders er een vreemde levensstijl op na houden. Na de dood van de ouders krijgt de oudere zus hallucinaties, waarin ze mannen ziet die haar achtervolgen. Een verstandshuwelijk brengt haar voorlopig echter wel rust, terwijl de verteller zich moreel en financieel kan redden door vertaler te worden. Coniferen is een heel strak maar buiten gewoon mooi opgebouwd verhaal dat door zijn zuiverheid van taal en stijl zeker het vakmanschap van de auteur laat zien.
