André Oyen
Leestip van André Oyen
Via papier de wereld rondreizen.

Berichten uit niemandsland

4 mei 2020

Hoda Barakat werd geboren in 1952 in Bécharré, een maronitische dorp in het hart van de Libanese berg waar ook de schrijver Gibran Khalil Gibran (1883-1931) en de dichter Venus Khoury-Ghata (geboren in 1937) vandaan kwamen. De Arab Booker Prize 2019 werd haar toegekend voor "Bârid al-layl" (Dar al-Adab), vertaald in het Nederlands als Brieven in de nacht. door Djûke Poppinga. Hoda Barakat woonde een groot deel van haar leven in Beiroet en verhuisde later naar Parijs, waar ze nu woont. Een thema dat vaak in haar werken wordt onderzocht is trauma en oorlog, en drie van haar romans worden verteld door mannen die in de marge van de samenleving leven in de Libanese burgeroorlog. Haar werken zijn oorspronkelijk in het Arabisch geschreven en zijn vertaald in vele talen, waaronder Engels, Hebreeuws, Frans, Italiaans, Spaans, Turks, Nederlands en Grieks. In de indrukwekkende roman Brieven in de nacht neemt Hoda Barakat de lezer mee naar een wereld van ballingschap en heimwee. Een wereld van personages die zijn gevlucht uit hun land en zijn aangekomen in een niemandsland, vervreemd van zichzelf en van hun eigen realiteit. De brieven in de nacht zijn geschreven door vijf verschillende mensen op de vlucht, maar ze zullen nooit aankomen bij degenen voor wie ze bestemd zijn. De brieven worden geschreven ergens tussen de Arabische wereld en Europa en hebben geen adres en geen afzender. De gebeurtenissen die worden beschreven vinden plaats op niet nader bepaalde plekken in de Arabische wereld, een wereld vol oorlogen en crises. Tijdens het lezen van de brieven ontdekken we dat de wegen van de personages elkaar kruisen op het vliegveld, een wereld van eenzaamheid en ontworteling waar ze verblijven zonder dat ze hun volgende bestemming kennen. De briefschrijvers kennen elkaar niet, maar vinden elkaars epistels in een prullenbak of in een postvak. Het lezen van de bekentenissen van een vreemde zet aan tot het schrijven van het eigen levensverhaal. Het bijzondere aan deze kettingbriefroman is dat alle slachtoffers ook daders zijn. Ze hebben allemaal wel hun donker geheim. Opvallend is hoe slecht de moeders ervan af komen. Totdat in het laatste hoofdstuk blijkt dat de moederfiguur voor iets groters staat. Wie door zijn moeder is verlaten, weet zich door het leven zelf verstoten. Schaars geschreven, met iets minder dan 300 pagina's, wordt The Night Mail geprezen omdat het afstand neemt van de dichte fictie die de moderne Arabische roman is gaan kenmerken. Charafdin Majdolin, een Marokkaanse literair criticus en hoofd van de jury, noemde het boek "gecondenseerde economie van taal, verhalende structuur en capaciteit om de innerlijke werking van mensen over te brengen". De schrijfster veroordeelt haar personages niet, maar beschouwt ze op hun eigen manier als onschuldig en het enige wat ze met deze brieven wilt doen, is hen de kans geven om gehoord te worden. Dit is echt een boek over emoties, isolatie en menselijkheid.

André Oyen
Leestip van André Oyen
Via papier de wereld rondreizen.

Titel:
Brieven in de nacht
Auteur:
Hoda Barakat
# pagina's:
157
Aanbevolen voor:
Aangrijpend,
Inspirerend,
Kleurrijk

Gerelateerde leestips