Culinaire poëzieavond met Regula Ysewijn & Esohe Weyden: ‘Er is een plek waar je verhalen kan plukken’
Door Sven Reynders
Het was letterlijk en figuurlijk een warme ontvangst in het Maagdenhuis, die donderdag avond op 17 juli l.l., waar het Museum Mayer van den Bergh momenteel te gast is met de expo Publiekslievelingen (nog tot 12 september 2027). Dat het een bijzondere avond zou worden, stond in de sterren geschreven.
De zestig deelnemers van deze avond werden in groepjes van telkens vijftien personen ontvangen door spraakwaterval en culinair historica Regula Ysewijn. Op haar eigen ravissante en onovertroffen manier maakte ze ons deelgenoot van haar visie op de schilderijen en kunstwerken van deze tentoonstelling die haar inspireerden tot het samenstellen van het menu van de avond.
Want ook dat was een opdracht die zij duidelijk met graagte uitstekend ter harte heeft genomen. Bij de toelichting werd haar historisch inzicht en dito kennis op heerlijke wijze afgewisseld met doordachte humor. Uiteraard kon hier haar vaak anarchistische - lees: niet eens met gevestigde historici en geschiedschrijvers - kijk op de zaken niet achterwege blijven. Je moet het gezien en meegemaakt hebben om de intensiteit ervan te begrijpen. Niettegenstaande het aanbod in het restaurant achteraf meer dan verleidelijk was, kon dit absoluut tellen als aperitief!
In het restaurant zelf werden we opnieuw hartelijk verwelkomd door de mensen van Samenloop, een project vermomd als restaurant. Met verzoekers om internationale bescherming (asielzoekers en vluchtelingen), anderstalige nieuwkomers en leerlingen die studeren en werken combineren, wordt onder deskundige begeleiding een spraakmakend restaurant op gastronomisch niveau gerund. En hoe! We konden alleen verwonderd genieten van de toewijding en de inzet van eenieder die ons op deze avond op een warme en diepmenselijke manier van alle nodige natjes en droogjes heeft voorzien. Met ongelooflijk veel dankbaarheid en respect!
Het menu dan. Na het overheerlijke brood en boter gingen we van start met ‘maatjesharing, peultjes, kers, gel van Yuzu, erwtencrème en een schuimpje van mierikswortel met panch-paron en roggebrood’, geïnspireerd op het schilderij Stilleven met visontbijt van Cornelis Mahu. Als copieus - kwestie van bij de Zeitgeist te blijven - hoofdgerecht kwam het ‘stoofpotje van lam met zalf van aardappelen en gebrande asperge, biermelk, kersengel, rode ui, krokantje van bladerdeeg en groene asperge, geserveerd met een reductie van de saus van de stoofpot’.
Inspiratie hiervoor kwam van het gerecht Pasteyen van Hamelen, waarvan het recept te vinden is in het 16de-eeuwse Cockbouck. Dessertgewijs werd zoetjes geëindigd met een ‘Doornikse appeltaart met ijs van laurier en citroentijm’ waarvoor Regula Ysewijn de inspiratie haalde uit De parabel van de verloren zoon van Frans Pourbus. Een mens zou een dergelijke keuken zeer gemakkelijk gewoon kunnen worden …
Het literair-poëtisch hoogtepunt kwam dan halverwege de avond toen Antwerps stadsdichter Esohe Weyden de zaal trakteerde op zes van haar gedichten. Het eerste gedicht, Het oord van de veilige vertrouwdheid komt uit haar recente bundel, Richtingloos navigeren. Het zal geen toeval geweest zijn dat deze tekst eindigt met: ‘De waarheid van de dag wordt uitgesproken tussen het slikken en kauwen, doorgespoeld met wijn en water. We vullen en ledigen tegelijk de magen.’ Dit werd gevolgd door drie stadsgedichten die Weyden schreef: In het stoombad van de stad wat je ook vindt op de gevel van de Permeke-bibliotheek, Tijdslijn, een stadsgedicht dat op 17 mei 2025 werd voorgelezen n.a.v. 75 jaar Middelheimmuseum en tenslotte Erewoord, het gedicht dat ze schreef over een 17de-eeuwse verlovingsring voor de expo Publiekslievelingen.
Voor het voorlaatste gedicht greep Esohe Weyden terug naar haar heerlijke eerste dichtbundel Tussentaal, om hieruit het gedicht herinneringen te brengen. Afsluiten deed ze met haar nieuwste stadsgedicht Thuis is vloeibaar, een gedicht over culinaire herinneringen, als ode aan de keuken van haar moeder, mede geïnspireerd door en opgedragen aan de mensen van Samenloop, dat we op het einde als aandenken aan deze geweldige avond meekregen, gedrukt op een stoffen servet. Deze stoffen servetten blijven te koop bij Samenloop, de opbrengst ervan gaat naar hun sociale werking.
Ik wil graag besluiten met drie tips voor de lezer:
- Bezoek de tentoonstelling Publiekslievelingen: https://museummayervandenbergh.be/nl/publiekslievelingen
- Ga eten bij Samenloop: https://maagdenhuis.be/partners/samenloop
- Lees de poëzie van Esohe Weyden: https://esoheweyden.be/
Thuis is steeds vloeibaar en voelbaar,
tintelend als witte wijn,
als zinderend vet met diep verlangen.
(Uit Thuis is vloeibaar)
