Een monument voor een moeder

In november leest heel Nederland één boek. Lezers krijgen Mevrouw mijn moeder van Yvonne Keuls cadeau van de bibliotheek, het centrum voor ontmoeting en gesprek.

Citaat : Toen mijn moeder stierf, trokken de duizend moeders die zij op duizend verschillende momenten was, aan mij voorbij. Ik nam niet alleen afscheid van haar oude lichaam, maar ook van mijn leven, voor zover het aan het hare verbonden was, en vooral van het kind in mij, dat zij koesterde, zelfs toen dat kind in volwassenheid verloren dreigde te gaan. Zij wist het feilloos op te sporen en een naam te geven!

Review : Mevrouw mijn moeder is een monument voor een moeder, het boek boeit en ontroert van het begin tot einde. Haar moeder was zesennegentig toen ze stierf en met haar stierf ook een stuk Indo-Nederlandse cultuur. In haar bekende vlotte stijl geeft de auteur een heel realistisch portret van haar moeder, die in 1938 met haar joods-Nederlandse man en hun kinderen Indonesië verliet om Nederland te bezoeken.

Het werd een bezoek dat geen einde kende. Alhoewel ze uiterlijk een heel freel vrouwtje leek, had ze een ontembaar temperament en legde ze iedereen haar eigen willetje op. Eerst was dat haar man, later waren dat de kinderen en nog later waren dat de mensen van wier hulp ze eigenlijk afhankelijk was.

Niettegenstaande het feit dat ze Indonesië nooit meer teruggezien heeft, is ze er geestelijk nooit uit weggeweest. Ze hield erg vast aan de Indonesische tradities en dat maakte dat haar zonen op de eerste plaats kwamen. Haar oudste dochter, die vroegtijdig stierf, kon daar razend om worden. Haar jongste dochter (Yvonne Keuls) accepteerde haar moeder zoals ze was, al was dat soms wel een hele opgave.

Toen ze als schrijfster bekendheid begon te krijgen werd ze regelmatig bij haar moeder op het matje geroepen omdat ze weer eens iets had gezegd dat bij haar moeder in het verkeerde keelgat geschoten was. Maar al die scherpe kantjes wogen niet op tegen de goede en de mooie kanten die haar moeder had. Ze was een autoritaire vrouw, maar ze had ook een enorm gevoel voor humor.

Dankzij de verhalen van haar moeder die zij telkens weer anders wist te formuleren aan de hand van oude fotootjes, kreeg Yvonne Keuls een, weliswaar subjectief, beeld van de familie van haar moeder.

De schrijfster heeft met deze biografie van haar moeder een duidelijk beeld gegeven van iemand die moet leren leven tussen twee culturen. Tevens weet zij ook realistisch de lichamelijke en geestelijke aftakeling van de mevrouw die haar moeder was weer te geven. Mevrouw mijn moeder kan zonder twijfel een geslaagd en vertederend boek genoemd worden.