huidskleur was leidend

Citaat: " 'Zij bleef ervan overtuigd geboren te zijn in de verkeerde familie, in het verkeerde land, in de verkeerde tijd. En toch konden zij naast elkaar staan en op adem komen bij de monding van de Surinamerivier.' "

Astrid ¬Roemer (72) schreef met haar nieuwe roman Gebroken wit een indrukwekkende geschiedenis van de familie ¬Vanta, waarin de Surinaamse zeden en normen hun afdruk in nalaten. Suriname kende een subtiele vorm van apartheid en een conservatieve moraal wat seks betreft. Astrid Roemer, die vooral in de jaren tachtig en negentig succesvol was met romans als Over de gekte van een vrouw, kreeg in 2016 de P.C. Hooft-prijs toegekend, als eerste Surinaamse auteur. In een sterk uitgesponnen vertelling lezen we over het naderende einde van grootmoedertje Bee Vanta in Paramaribo, die in haar bijna 70-jarige leven iets te veel dikke sigaren heeft gerookt. Terwijl kleindochter Imker toegewijd voor haar zorgt, zweeft Bees leven als moeder en grootmoeder aan haar geestesoog voorbij. Haar sterfbed is ontwrichtend voor het broze evenwicht in de familie Vanta, voor haar kinderen en kleinkinderen, van wie we de innerlijke levens een voor een leren kennen. De personages herinneren zich en kijken vooruit, toekomst en verleden vouwen zich ineen haast onvermijdelijk aan toe, als de toekomst die de personages nog te wachten staat. In de klassenmaatschappij waarin veel Surinamers niet precies wisten van welke etniciteit ze waren, was huidskleur leidend. Hoe witter, hoe geliefder. Schrijnend is het verhaal van Louise en Laura's zusje Ethel, dochter van grootmoeder Bee en de zwarte man met wie ze trouwde. Gebroken Wit is een aangrijpend boek geworden, waarin Astrid Roemer met indrukwekkende beheersing de vertelling opbouwt. Het begint huiselijk en teder, met de rituelen van de zeer religieuze grootmoeder en de geurige gerechten die Imker voor haar kookt. Daarna krijgen we zeer, langzaam, de familiegeheimen te horen, een geschiedenis van misbruik, incest en bedrog. Vooral de vrouwen moeten het ontgelden. Ze lijken nergens veilig, nog wel het minst bij hun meest nabije familieleden.