Een overweldigend verhaal over oorlog en het verlangen naar vrijheid

Na zijn vorige roman "Stilte is mijn moedertaal" las ik nu de nieuwste worp van de Brits-Ethiopisch-Eritrese auteur Sulaiman Addonia die na jaren in Londen nu in Brussel woont. Een grenzenverkennende of grensverleggende roman, voor mezelf in ieder geval. Addonia wilde zich dan ook niet laten beperken door zijn uitgeverij en wilde zijn schrijven hoger, naar een rock ’n roll-niveau tillen. Dit mondt uit in een ongebreidelde uit het onderbewuste gehaalde stroom (stream of consciousness) aan lyrische woorden, poëtische zinnen, en kwaadheid uit de mond van de jonge Eritrese vluchtelinge Hannah over pijn, verlatenheid, seks, lust, de oorlog, het nog steeds heersende kolonialisme en de trauma’s die over de generaties heen zijn overgedragen. Al deze woorden komen samen in één lange alinea van zo’n 150 pagina’s.

Hannah heeft asiel aangevraagd in Londen en komt terecht in het huis van Diana, die haar opvangt gedurende de periode dat ze moet wachten op de Britse bureaucratie. In de vorm van een dagboek lees je de woorden van Hannah als een messcherpe aanklacht tegen de hypocriete houding en het egoïsme van het westen, en word je met de neus op de feiten gedrukt hoe het vluchten van oorlog en opgelopen trauma’s een groot gevoel van ontworteling met zich meebrengt, hoe de bodem onder iemands voeten zo maar wordt weggeslagen. Hannah wordt uiteindelijk niet erkend maar ook niet weggestuurd waardoor ze in een soort niemandsland terechtkomt en verschillende ontmoetingen meemaakt.

Tegelijk is dit naast de zwaarte ook een speels boek vol met lust, passie, seks waarmee het boek zelfs een aanvang neemt vanaf de openingszin: “Ik ben geboren uit mijn moeder in Keren, maar werd herboren uit mijzelf in Londen, die lentenacht dat ik Bina-Balozi topte op een bank op Fitzroy Square.” Hannah krijgt in de “city” van Londen dan ook de vrijheid om haar seksuele identiteit volop te ontdekken en te beleven. Haar grote liefde is Bina Balozi, O.B.B. ook wel Bina-B. Tijdens de seks die ze met hem heeft, vertelt ze hem haar schrijnende verhaal.

De vele seksscènes die elkaar in de roman opvolgen, zullen misschien niet door iedereen gesmaakt worden. Het is wel daarmee dat Hannah haar vrijheid opeist en haar identiteit vormgeeft. Wonen doet ze voor het tweede deel van het boek onder een boom in een park, haar “thuis”. Daar gaat ze in gesprek met de geesten van grote auteurs als Jorge Luis Borges, Arthur Rimbaud, Samuel Beckett, Virginia Woolf, Roberto Bolaño, Pablo Neruda, enz.
Haar vader begroef de boeken van haar geschoolde en werkende moeder in hun tuin zodat deze bewaard zouden blijven, hij zelf was analfabeet. Hannah leerde lezen en liet zich voortdurend omringen met boeken. Ook als ze bij Diana woont, laaft ze zich aan de daar prominent aanwezige boekenkast.

“Alles gaat voorbij, de liefde blijft”, een Eritrees gezegde, loopt als een mantra doorheen deze korte roman. Zo krachtig heb ik een tekst nog niet vaak meegemaakt. De beelden prikkelen de zintuigen, het is alsof je in een soort “trip” of hallucinatie zit, waardoor er ook niet altijd zo veel voor je eigen verbeelding overblijft om eerlijk te zijn… Addonia schreef de eerste opzet van dit boek in één ruk op zijn smartphone aan de vijvers van Elsene. We mogen die vijvers dankbaar zijn dat hem daar de naam Hannah is ingevallen, en er zo veel inspiratie kreeg.

“In Londen, en in die eerste weken, was tijd het enige dat ik bezat, zo veel zelfs dat het voelde alsof het ministerie van Binnenlandse Zaken me in die zeeën van tijd wilde laten verdrinken.”

“Meer dan een lichaam hebben we niet om ons te herinneren aan de hoop die we hebben verloren, het thuis dat we nooit terug zullen krijgen. Thuis is meer geworden dan een land alleen."