Complexheid van het echte India

A passage to India is een mooi en wereldberoemd werk van de Britse schrijver E. M. Forster waarin hij vooral de raciale misverstanden en de culturele hypocrisie belicht die de complexe interacties tussen Indiërs en Engelsen aan het einde van de Britse bezetting van India kenmerkte. Forster’s stijl wordt gekenmerkt door zijn sympathie voor zijn personages, zijn vaardigheid om meer dan één kant van het verhaal te zien en zijn voorliefde voor simpele symbolische verhalen die op een verbluffende maar eenvoudige manier grootschalige problemen weergeven.
Deze kenmerken typeren A passage to India en in 1924 werd het boek meteen beschouwd als Forster’s meesterwerk. A passage to India was de laatste in een lange reeks romans waarin Forster’s stijl per boek steeds beter werd.

Miss Adela Quested reist naar India met Mrs. Moore, met het doel om met Mrs. Moore's zoon Ronny, een Britse Magistraat in Chandrapore, te trouwen. Adela en Mrs. Moore hopen allebei het echte India te zien, in plaats van zich puur aan de Britskoloniale etiquette te houden. Tegelijkertijd raakt de jonge dokter Aziz steeds meer gefrustreerd door de manier waarop de Engelsen de Indiërs behandelen. Op een avond ontmoet Mrs. Moore Aziz in de plaatselijke moskee –Aziz is een Moslim- en de twee raken bevriend. Aziz is gecharmeerd en verrast van het feit dat een Engelse dame bevriend met hem wil zijn.

Na een trip naar naar de Marabar grotten wordt Aziz gearresteerd. De aanklacht luidt dat hij geprobeerd heeft Adela Quested te verkrachten. Diverse Britse vrienden van Aziz geloven dat Aziz onschuldig is en sluiten zich aan bij de Indiërs in Aziz’s verdediging, alle Britten vervloekend. In de weken voor het proces lopen de raciale spanningen tussen Indiërs en Engelsen op tot een hoogtepunt. .Mrs. Moore is afgeleid en ongelukkig door de herinnering aan de echo in de grot. Ook Mrs. Moore gelooft heilig in de onschuld van Aziz.

Forster laat in zijn roman een geweldig subtiele kennis van het karakter en de werking van de menselijke geest zien. Adela’s persoonlijke crisis is een direct resultaat van haar incomplete en onbevredigende band met haar omgeving, een veelvoorkomend thema in Forster’s werk. Adela’s avontuurlijke verlangen om het echte India te zien toont aan hoe onvoorbereid ze eigenlijk is op de verbazingwekkende complexheid van het echte India; ze probeert de wereld netjes in te delen in hokjes, maar komt door India tot de verschrikkelijke ontdekking dat de complexheid van de wereld haar hokjesdenken overtreft.