Tournee Literair: leen een boek van vlees en bloed!

23 maart 2023

Door Katja Verbeeck.

Ga in gesprek met een Levend Boek over diens leven of passie.

Op dit moment zitten er 4 boeken in De Levende Bibliotheek. Je kan gesprekken aangaan over "Nieuw in de stad", "Mentale gezondheid", "Dekolonisering" en "Klimaat" (urgentie rond klimaatverandering).

Vier organisaties vertegenwoordigen een thema en voorzien een persoon die zijn/haar verhaal vertelt.

Op één van de Levende Bib dagen in Permeke besloot ik langs te gaan om een Levend Boek te ontlenen. Lieve Willekens, de projectleider van de Levende Bib, ontving me hartelijk. Koffie, thee, water en koffiekoeken hielden haar gezelschap. Leuk welkom op een frisse ochtend.

Lieve legt uit dat het een idee is van Seckou, die voorlaatste stadsdichter was. Het idee is naar analogie van The Human Library, ontstaan in Scandinavië. Het verschil is dat bib Permeke samenwerkt met organisaties die vertegenwoordigd worden door een levend boek. Maandelijks, elke 3de zondag van de maand* komen ze in Bib Permeke samen om 10.30 uur en 11.30 uur. Een gesprek duurt ongeveer 40 minuten. De thema’s en betrokken organisaties waar ze nu mee samenwerken zijn gekozen door Seckou die ook geregeld een kijkje komt nemen. De organisaties zijn Hand in Hand vzw, Extinction Rebellion, HerstelAcademie SaRA en Ligo Antwerpen.

Lieve vindt het zeer inspirerend om te zien hoe mensen echt met elkaar in gesprek gaan en andere, soms tegenovergestelde, meningen met elkaar delen. Steeds met respect! Ook vindt ze het interessant voor de bibliotheek vanwege de samenwerking met de organisaties op vlak van collectie en programma.

* Noot van de redactie: De Levende Biblitotheek ligt even stil, de levende boeken rusten uit. Vanaf zaterdag 25 november 2023 (Vertelfestival) kan je hen weer ontlenen.

Nieuw in de stad: Aziz

Als eerste koos ik voor Aziz. De organisatie “Ligo Antwerpen” had het thema “Nieuw in de stad” en hij wou me graag hierover meer vertellen.

Aziz is 41 jaar, komt uit Marokko en woont al elf jaar in België.

Hoe is het voor jou om in Antwerpen te wonen?

Ik ben heel blij om hier te wonen. Ik zou nergens anders willen wonen dan hier. Ik heb in Antwerpen veel mensen leren kennen. Ik ken ook al veel plekjes en ik voel me hier thuis.

Waarom ben je uit Marokko weggegaan en naar Antwerpen gekomen?

Dat was mijn eigen keuze. Ik wou mijn leven veranderen en verbeteren. Ik wou ook andere talen studeren. Ik wou andere culturen ontdekken.

Heb je nog contact met je thuisland?

Ik heb nog zussen wonen in Marokko en met hen heb ik nog contact. Mijn ouders zijn overleden maar mijn zussen zijn getrouwd, hebben een gezin en ik voel me in Marokko anders dan de anderen omdat ik alleenstaande ben. Daarom ben ik ook blij dat ik nu In Antwerpen woon. Ik kende ook vrienden van Marokko die naar Europa zijn gekomen dus ik wist wel een beetje wat ik kon verwachten.

Hoe ben je hier opgevangen toen je aankwam?

Ik ben naar hier gekomen via een visum van Spanje. Toen ik dan hier aankwam twijfelde ik nog wel of ik zou teruggaan naar mijn land of hier blijven maar mijn hart sprak om hier te blijven. Ik doe heel graag wat mijn hart zegt. In Marokko studeerde ik niet goed maar hier in Antwerpen is het onderwijs heel goed. Als ik een job wil doen krijg ik de kans om eerst te studeren. Toen mijn visum afgelopen was besloot ik hier te blijven, ik had ondertussen veel organisaties leren kennen die mijn leven beter zouden kunnen maken. Ik heb dan ook lieve mensen ontmoet die me hielpen met papieren. Ik ben dan begonnen met vrijwilligerswerk te doen en terwijl de Nederlandse taal gestudeerd. Ik zag mijn toekomst positief in tot ik op een dag een zwaar ongeval kreeg. Ik was onderweg naar vrienden, ik zat op de fiets en werd aangereden. Ik weet niet precies wat er is gebeurd maar ik werd pas drie dagen later wakker in het ziekenhuis. Dat was een heel verdrietige periode voor mij. Mijn lichaam was kapot, het was niet meer mijn lichaam van vroeger. Ik heb gelukkig veel hulp gekregen en heb vrienden gemaakt. Het was een zware periode maar ik ben altijd positief gebleven. Ik dacht wel veel na over mijn benen en hoofd, dat niet meer zoals vroeger was. De herstelperiode heeft twee jaar geduurd.

Als je zoiets meemaakt heb je dan geen nood aan je familie die dan niet fysiek dicht bij je kan zijn?

Ik heb het hart van mijn familie gebroken, ze waren heel verdrietig. Mijn lieve papa is wel twee keer op bezoek gekomen, toen leefden mijn ouders nog. Hij kwam speciaal vanuit Marokko naar mij om mij te zien, hij was ongerust na het zware ongeval.

Aziz, ik vind het erg wat je allemaal hebt moeten doorstaan. Ben je nu gelukkig?

Natuurlijk! Ik denk vaak aan de mensen en organisaties die me hier hebben geholpen, ik zal dat nooit vergeten en ik ben iedereen heel dankbaar. De mensen hier moedigen me ook aan om dingen te proberen, te leren, te laten zien wie ik ben. Ze hebben me geleerd dingen te plannen, organiseren en ik heb kunnen praten met een psycholoog. Ik ben iedereen hier zo dankbaar dat ik iets wou teruggeven en dan ben ik hier vrijwilligerswerk gaan doen. Ik wil mensen helpen. Vroeger toen ik nog in mijn land woonde was ik ook iemand die altijd mensen wou helpen. Fysiek gaat het minder goed met mij maar vanbinnen ben ik zeker een gelukkig persoon.

Heb je ondertussen werk gevonden?

Ik heb eerst gewerkt in Ranst, in Zevenbergen als vrijwilliger. Bijna 4 jaar heb ik gezorgd voor de dieren van de boerderij en ik heb ook de schoonmaak gedaan. Ik heb nadien nog gewerkt in Posthof bij bejaarden maar nu heb ik bij Ligo vast werk, het Centrum voor basiseducatie. Daar doe ik de schoonmaak. Het is een voltijdse job dus ik ben blij dat ik dit werk doe. Mensen helpen maakt mij gelukkig. Wij eten samen, wij lachen samen, wij helpen elkaar. Trouwens, ik speel ook theater. Mijn werkgever is heel tevreden over mij en dat maakt mij blij.

Hoe gaat het nu met jou?

Ik heb werk, ik ben niet dakloos en ken veel mensen. Ik ben dankbaar voor alle kansen die ik krijg.

Ik heb ook geleerd geduldig te zijn, stap voor stap. Ik heb hard gewerkt, ik kwam alleen naar mijn appartement om te slapen. Werken en Nederlands studeren heeft me gemaakt tot de persoon die ik nu ben. Ik ben een heel sociaal persoon en mijn collega’s zijn vrienden geworden. Verder doe ik veel activiteiten in groep dus ik voel me niet eenzaam. Ik probeer altijd van iets negatief iets positief te maken. Het leven is soms niet gemakkelijk.

Is je persoonlijkheid veranderd?

Ja ik ben serieuzer geworden. Ik heb veel vrienden maar geen vaste of serieuze vriend of vriendin. Ik ben té ernstig geworden en mensen hebben dat niet graag. Ik ben té eerlijk geworden.

Heb je nog dromen of wensen?

Vroeger niet maar nu wel. Ik zou graag reizen, andere landen ontdekken. Ik woon nu elf jaar in Antwerpen maar ik wil graag kijken hoe het in andere landen is. Ik heb nu een job en een inkomen dus wil ik graag eens reizen naar Turkije of Griekenland. Ik hou ook van de natuur en de bergen. Ik wil ook graag naar de Ardennen. Het houdt me ook tegen dat ik nog niemand ken om mee te reizen maar een collega heeft plannen om te reizen en dan ga ik misschien wel mee. Marokko is mijn vaderland maar ik weet er niet veel meer van. Ik ken ondertussen Antwerpen beter dan Marokko dus misschien moet ik eens opnieuw mijn vaderland ontdekken. Maar er gaan wonen, nee dat wil ik niet meer. Ik heb nu een ander en nieuw leven. Ik voel me hier gewoon “mens”.

Mentale gezondheid: Cindy

Nu 1 levend boek verslonden is ga ik nog in dialoog met een ander levend boek ‘”Mentale gezondheid” van organisatie “HerstelAcademie SaRA” en "Herstelacademie" en daar ontmoet ik een vrolijk goedlachse vrouw, Cindy.

Cindy is 47 jaar, single en moeder van één zoon. Op haar 40e ging het licht uit. Diagnose: depressie/burn-out/bore-out/angst- en paniekstoornis.

Cindy, vertel!

Op een ochtend werd ik wakker en kon letterlijk niks meer, alsof er een zwaar gewicht op mijn borstkas drukte en me compleet verlamde. Ik begon te wenen en de tranen waren niet te stoppen. Ik was een alleenstaande mama, dus ik had het gevoel dat ik wel verder moest, maar het ging niet. Alle lichten uit! Lichaam en geest zeiden stop! In het begin wist ik totaal niet wat er gaande was met mij. Twee weken na mijn crash vloog ik binnen bij de dokter en zei ik hem: om goed te zijn, moet ik verhuizen, veranderen van job en mijn relatie beëindigen. Dat was mijn gevoel toen. Dat vond mijn dokter wat te veel voor één mens. Ik zag al langer in dat mijn liefdesrelatie toxisch was, vanwege een verslavingsproblematiek, maar onze liefde was zo groot en intens dat ze loslaten één van de moeilijkste dingen was die ik ooit deed. Maar ik moest dringend enkel aan mezelf denken en vooral hard aan mezelf gaan werken.

De timing van mijn crash zie ik niet als toeval: ik vierde net mijn 10-jarig ambtenarenbestaan en mijn zoon, mijn grootste liefde, werd 18 jaar. In feite was ik al langer op, teerde op energie die ik al lang niet meer had. Mijn eerste ontmoeting met de psychiatrie was een 14-daagse opname in een observatie-eenheid. Dat verliep nogal stroef. Ik voelde mij daar totaal onbegrepen. Ik kon mijn tranen niet bedwingen, huilde ganser dagen en toch kreeg ik daar te horen dat ze iemand zagen die alles in de hand had. Beseften zij dan niet hoe groot de stap naar een opname eigenlijk wel is? De mooiste les kreeg ik van een 18-jarig meisje, dat daar ook verbleef. Zij zei me op een dag: ‘Zal ik jou eens zeggen hoe het zit? Jij bent geen kuddedier en daar ga jij je bij moeten neerleggen!’ Daarnaast was er één psychologe die me toch begreep. Die verwees me uiteindelijk door naar de juiste plek. En zo kwam ik in Kapellen terecht, waar ik een jaar zou verblijven. Daar zaten mensen zoals ik, gelijkgestemde, hoogsensitieve zielen. Mijn mede-aliens. Dat jaar in de psychiatrie was het donkerste jaar van mijn leven, maar ook het boeiendste en meest leerrijke. Ik hield er mensen aan over die er nu nog zijn.

In april 2017 verliet ik de psychiatrie en startte ik dagtherapie in Mortsel, met als kern de ‘activerende pijler’. Daar kon ik mijn creativiteit verder ontplooien, vooral mijn schrijven dan, iets wat er altijd al zat. Eind 2018 startte ik mijn eigen website "eindelijkjezelfzijn" waarop ik niet enkel de donkere zijde van leven met een psychische kwetsbaarheid aanhaal, maar ook hoe ik dingen beleef, zoals sociale media, winkelen,… Je vindt er zelfs een heus datingdossier op terug. Elke tekst sprak ik eveneens in, dus je kan deze ook beluisteren.

Wat betekenen lotgenoten voor u?

Het vinden van mijn lotgenoten heeft bijgedragen aan de helft van mijn herstel. Je hoeft niet uit te leggen hoe jij je voelt, je hoeft je niet te verantwoorden, een half woord is vaak voldoende. Het onbegrip komt vooral, en dat is bij veel lotgenoten zo, vanuit familiekring. Ik nam dan ook afstand tijdens mijn jaar in opname, omdat zij geen meerwaarde betekenden voor mijn herstelproces. Sommige banden werden later terug aangehaald, andere niet. Dat zijn zware beslissingen om te nemen, maar soms broodnodig. Soms hebben ‘vreemde mensen’ het beter met je voor. Ik heb daar zoveel geleerd. Ik leerde daar het kind in mezelf ruimte geven, heb daar zelfs gepuberd. Ik leerde daar communiceren, iets wat ik niet van thuis had meegekregen. Eigenlijk leerde ik daar voor het eerst gewoon helemaal mezelf te zijn. Mijn zoon is altijd mijn steun en toeverlaat gebleven en dat was een heus geschenk. Hij zag ook wel hoe ik gedurende dat jaar volledig begon open te bloeien. Vandaag de dag ben ik omringd door de juiste mensen, waarvan ik weet dat zij er onvoorwaardelijk zijn voor mij. En ik voor hen. Ik heb nu een rijk sociaal leven, soms zelfs wat té, maar mij hoor je niet klagen hoor!

Wat heeft schrijven voor u dan betekend?

Schrijven is sowieso deel van mijn persoonlijkheid, mijn grootste passie. Tijdens mijn donkerste periode lukte schrijven plots niet meer. Ik hield dan wel dagboekjes bij, waar ooit misschien nog wel een boek uit voortvloeit. In 2020, begin van corona, schafte ik mij de cursus copywriter aan via thuisonderwijs. In diezelfde periode werd ik op medisch pensioen gesteld. Eén jaar later legde ik mijn examen af en behaalde mijn diploma van copywriter. Verder smeet ik me op het schrijven van een boek dat ondertussen een jaar geleden werd uitgebracht. Het is een erotische verhalenbundel, waarmee ik zelfs op de eroticabeurs stond.

Ik blijf volharden om mijn plaatsje te vinden in deze maatschappij en word niet gespaard van tegenslagen. Maar vroeger voelde ik mij een zwak vogeltje. Nu niet meer! Ik weet wie ik ben en ik weet wat ik kan. Ik kan dan misschien niet meer terug naar de reguliere arbeidsmarkt, maar ik heb nog wel iets te bieden. Ik heb een aangeboren voeling en liefde voor onze taal en ben daar ook heel perfectionistisch in. Jammer dat je in deze maatschappij toch een beetje wordt ‘afgeschreven’ wanneer je niet in een bepaald vakje past.

Hebben boeken of lezen jou geholpen in jouw donkere periode of tijdens je opname?

In opname was er Samen Lezen met Silvie Moors. Zij las stukken voor uit de wereldliteratuur en dat werd dan besproken. Dat was voor mij een heuse openbaring. Iedereen vult alles anders in. Iedereen ziet alles anders. Dat ondervind ik ook tijdens de vorming ‘Schrijven aan je herstelverhaal’, die ik al een tijdje als vrijwilliger geef bij Herstelacademie. Iedereen krijgt dezelfde opdracht, maar de resultaten zijn altijd heel uiteenlopend. Snoepen vind ik dat!

Heb je nog hoop, dromen voor de toekomst?

Ik zou nog zo graag met mijn pen veel kunnen betekenen. Ook ben ik nog steeds in de running voor een plaatsje in de opleiding van ervaringswerker bij Thomas More. Verder wil ik graag lezingen gaan geven. En natuurlijk: gewoon, simpelweg gelukkig zijn!


Tip:

Cursus “Schrijven aan je herstelverhaal”: op 12 mei ‘23 kan je van die cursus proeven in Bib Permeke, van 14 u tot 15.30 uur

Einde van een boeiende voormiddag? Tijd voor de andere twee Levende boeken was er niet maar dat dit een leuk concept, is zeker het geval!