Mylo Freeman & Voorleesweek Antwerpen
Door Michelle Smets.
Het was elf uur in de ochtend op zaterdag 18 november, het regende dat het kletterde en het uitzicht was zo grijs dat je automatisch in dementors zou beginnen geloven. Toch was hier niets van te merken eenmaal je de deuren van Bibliotheek Elsschot binnenstapte. Het super gezellige voorleeshoekje was tjokvol gevuld met kinderen, ouders en begeleiders die met veel bewondering naar de enthousiaste Mylo Freeman kwamen luisteren. Zij zakt tijdens de voorleesweek maar liefst twee weekends af vanuit Amsterdam om in de Antwerpse bibliotheken te komen voorlezen uit enkele van haar vele publicaties. Deze gelukzak mocht even met haar babbelen.
Wie is Mylo Freeman?
Mylo is van Nederlandse en Amerikaanse afkomst. Ze groeide op in Den Haag en doorliep in Amsterdam maar liefst twee kunstacademies: de Rietveldacademie en Rijksacademie. Na haar afstuderen wist ze (zoals zovelen onder ons) niet onmiddellijk wat ze precies wilde doen. Naast schilderen verkende ze een tijdje de muziekwereld en deed ze zelfs modellenwerk. De geboorte van haar zoon David bracht haar terug naar het illustratievak en meer bepaald naar de wondere wereld van de prentenboeken. Sinds 1994 publiceerde Mylo al meer dan 70 prentenboeken, uitgegeven over de hele wereld en vertaald in meer dan 10 verschillende talen. Een van de reeksen gaat over de avonturen van hoofdpersonage Arabella, een eigenwijs en stoer prinsesje met heerlijk ‘helikopterhaar’, zoals Freeman dit vrolijke meisje zelf omschrijft tijdens het voorleesmomentje op Linkeroever.
Mylo en haar werkplek
“Ik heb werkelijk een heerlijke werkplek. Ik werk thuis op de benedenverdieping van mijn huis in twee kamers. In één van deze kamers staat onder meer mijn collectie Barbies (Mylo is een fervent verzamelaar van Barbie, neem zeker eens een kijkje op haar instagram pagina waar je verschillende foto’s van haar uitgebreide collectie kan terugvinden @mylofreeman) maar ook mijn tekentafel en de computer waaraan ik schrijf. Ik ben ook heel erg geïnteresseerd in alles wat met mode te maken heeft. De andere kamer doet dan ook dienst als plek waar ik grote mode-illustraties maak. Dat is in de eerste plaats voor mijn eigen plezier, maar er is ook een bedrijf dat hier een soort reproducties van maakt. De boeken die ik in 2020 en 2021 uitbracht voor volwassenen, ‘Over dames en tassen’ en ‘Over dames en sieraden’ sluiten hier erg mooi bij aan.
Plannen om een eigen kledinglijn uit te brengen heeft Freeman (helaas) voorlopig echter niet. Het is vooral het hele fenomeen schoonheid of creativiteit dat haar hierin aantrekt. “Het biedt een soort van troost, iets waaraan je je kan laven, het voedt je op een bepaalde manier als mens.” En dat is waar het voor haar om draait.
Mylo en Arabella
Zoals al aangegeven, gaat een heel bekende en populaire reeks prentenboeken over de avonturen van Prinses Arabella. Inmiddels telt de serie al meer dan 16 boeken, een toneelstuk, een app en een collectie poppen. Mylo heeft een unieke band met Arabella, die ervoor zorgt dat haar eigen verhaal nog elke dag evolueert en versterkt.
Mylo groeide op in een witte omgeving, met haar moeder en oma, beiden witte vrouwen. Ze geeft aan dat ze daardoor zelf ook lang de wereld langs het raam van het witte perspectief bekeken heeft. Het meisje waarop Arabella geïnspireerd is (een 8-jarig Surinaams meisje weigerde de rol van prinses in een theaterstuk omdat ze niet kon geloven hoe zij een prinses zou kunnen spelen, met haar donkere huid en kroeshaar) heeft voor haar tot een soort van transitie geleid binnen dat bewustzijn van het zwarte perspectief. En dat vindt ze heel bijzonder, dat dit door het schrijven van kinderboeken op die manier met haar blijft meegroeien.
Mylo en haar volgende boek
“De inspiratie voor mijn volgend boek vond ik tijdens een bezoek aan het Paleis Het Loo in de buurt van Apeldoorn waar ik zou gaan voorlezen. Ik zag hier de portretten van twee jongetjes, Sideron en Cupido. Ik dacht ‘wat bijzonder, twee zwarte jongetjes in deze periode in zo’n outfit’. Na research bleek dat deze jongetjes op hun zevende “cadeau” zijn gegeven aan Willem de Vijfde in Nederland in de achttiende eeuw.”
Afbeelding: Links Cupido, rechts Sideron. Meer info vind je hier.
Met dit werk wil ik nog wat dieper ingaan op dat thema van slavernij dat ik in mijn vorig boek ‘Rembrandt en Lucia’ introduceerde. Wat moet het voor een kind betekend hebben om gewoon maar weggehaald te worden uit je gezin en je omgeving en op zo'n manier ergens volledig onbekend terecht te komen?
Ik vind het ook mooi en belangrijk om - naast een stem te geven aan Sideron en Cupido zelf - te kijken in hoeverre ik dat verhaal aan andere kinderen kan vertellen. Dat vormt natuurlijk een uitdaging. Ik ervaar het schrijven van zo'n boek en het uitgebreid onderzoek dat hieraan voorafgaat zelf ook als een reis vol ontdekkingen en confrontaties. Voor mij vormt het boek een eerbetoon aan deze jongens, of meer nog: een eerbetoon aan alle mensen die vanuit Afrika of waar dan ook ter wereld dit soort verhalen te vertellen hebben.
Mylo en diversiteit - inspiratie - rolmodellen
Verhalen zoals dat van Lucia, Sideron en Cupido zijn geschiedkundig erg belangrijk, en wel voor alle kinderen. Een opmerking die ik vaak te horen krijg van mensen die op scholen werken, is dat bij hen op school niet zoveel donkere kinderen zitten en dat ze dus niet goed weten wat ze eigenlijk met deze boeken zouden moeten. Zelfs over de boekjes van Arabella of Zaza krijg ik dit soms te horen. Maar daar zit het hem nu net: deze thema’s zijn voor iédereen essentieel om over bij te leren en bij stil te staan.
Als ik denk aan een boekje dat voor mij een fijn voorbeeld is op het gebied van diversiteit en inclusiviteit in de wereld van de (prenten)boeken, denk ik spontaan aan ‘Julian is een zeemeermin’ van Jessica Love. Het gaat over een donker jongetje dat graag een zeemeermin wil worden en is ook heel erg leuk om voor te lezen, dus zeker een goede tip voor de voorleesbuddy's.
Ook enorm inspirerend vind ik alle mensen die zich in Nederland hebben ingezet tegen de hele traditie van ‘Zwarte Piet’.
Dat vind ik erg dapper en ook echt heel bijzonder. Het is zo belangrijk dat dit gebeurt maar het gaat vaak toch nog erg moeizaam. Er zijn nog plekken waar mensen zich blijven verzetten, maar ik besef dat dit processen zijn die nu eenmaal soms wat langzamer verlopen. Soms denk ik dan: Prinses Arabella erin en Zwarte Piet eruit, even schoon schip maken (lacht).
Een heel mooie herinnering die ik met me meedraag, is mijn bezoek aan een islamitisch schooltje in Nigeria. Ik ging er voorlezen uit de boekjes van Arabella. In het eerste boek krijgt zij een cadeau en op dat moment vraag ik steeds aan de kinderen ‘wat zou je nou een prinsesje dat alles al heeft cadeau geven?’ Op deze vraag krijg ik meestal antwoorden als “een kroon” of “een playstation”, maar in Lagos zei één van die meisjes “Nou, misschien heeft ze meer vrienden nodig, want ze woont daar helemaal alleen in dat grote paleis”. Dat overviel me toen volledig en vond ik zo ontzettend mooi, mijn hart brak in duizend stukjes. Ik weet nog dat ik aan het begin van mijn bezoek het even zo sneu vond dat die meisjes allemaal volledig gesluierd waren, maar zo’n momenten dwingen je dan eigenlijk om hier doorheen te kijken en stil te staan bij het feit dat het gaat om alle vooroordelen of angsten de wereld uit te helpen en dat je verder moet kijken dan enkel je eigen perspectief.
Voorleesweek
Van 18 tot 26 november is het in heel Vlaanderen en Brussel “Voorleesweek”, een initiatief van Iedereen Leest, i.s.m. Boektopia, VRT, Kind & Gezin, Boekhandels Vlaanderen, CANON Cultuurcel, Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk en de bibliotheken. We gaan op zoek naar maar liefst 10.000 voorleesbuddy’s, mensen die graag en met veel enthousiasme voorlezen. Iedereen die het belang en plezier van voorlezen onderschrijft en wil doorgeven kan zich opgeven via www.voorleesweek.be. Je krijgt dan toegang tot een digitaal starterspakket met tips en tricks rond voorlezen en kan kans maken op een boekencheque ter waarde van 500 euro.
Ook Mylo is een sterke ambassadeur van het belang van voorlezen. “Als auteur is het natuurlijk erg leuk om te zien hoe kinderen reageren op wat je geschreven hebt. Een voorleesmoment is iets heel intiems, iets wat je samen beleeft. Je vertelt het verhaal maar je ziet de kinderen ook luisteren, het is een hele specifieke manier van contact hebben met elkaar. Ik heb weleens gelezen in een artikel dat wanneer je een kind voorleest, er in de hersenen iets gebeurt waardoor er een soort synchrone neurologische verbinding ontstaat tussen de hersenen van het kind en die van de voorlezer. Dat is toch ongelooflijk bijzonder?”
“Het voorlezen is ook een heel belangrijk onderdeel van het maken van de boeken. Vanaf het moment ik aan een verhaal begin, ben ik eigenlijk al bezig met te bedenken hoe ik dat verhaal goed ga kunnen overbrengen, welke zinnen ik wil gebruiken, hoe deze klinken en hoe de boodschap die ik wil geven zeker duidelijk zal zijn voor de kinderen. Het is iets wat je van in het begin van het proces al meeneemt.”
Op de vraag of ze een gouden tip heeft voor al die (beginnende) voorleesbuddy’s, vindt ze het wat moeilijker een antwoord te formuleren. Sommige mensen geven aan dat je best niet te veel stemmetjes gebruikt of te hard gaat acteren, maar als je vaak hetzelfde boek aan een kind moet voorlezen (omdat het nu eenmaal in die fase zit dat het wekenlang hetzelfde boek uit het rekje haalt, voor velen onder ons zeer herkenbaar) kan dit de belevenis net wel versterken.
Zelf probeert ze de kinderen ook steeds te betrekken bij het gebeuren. In bib Elsschot werden de kinderen op het eind van het voorleesmomentje uitgenodigd om samen met haar een grote prent van Prinses Arabella in te kleuren. Dit soort van interactieve momenten zijn volgens haar ook ontzettend waardevol. Daarnaast lijkt vooral rustig voorlezen haar een goede tip, niet te snel en met tussendoor enkele vraagjes om de kinderen hun aandacht bij te houden. Maar het allerbelangrijkste: voorlezen met plezier.
Voorleestip van Mylo
In Nederland is net een boekje verschenen van Nancy Bosmans: de Boebalas. Dit werd geselecteerd door Rose Stories in Nederland, een organisatie waar Mylo aan meewerkt die als doel heeft mensen met een andere culturele of etnische achtergrond te begeleiden om verhalen uit te brengen in samenwerking met coaches en illustratoren. Echt een heel leuke aanrader!
Meer Mylo en meer Voorleesweek:
Kon je er niet bij zijn afgelopen zaterdag op Linkeroever of in Ekeren? Niet getreurd, Mylo komt nog een keertje terug. Afspraak op zaterdag 25 november om 10u in bib Kielpark of om 12u in bib Luchtbal.
De gepassioneerde medewerkers van Bibliotheek Elsschot waren erg enthousiast over de grote opkomst van dit voorleesmoment, waar ze spontaan nog een gratis brunch voor de aanwezigen aan koppelden. In deze oergezellige Bib kan je deze maand ook nog terecht voor een Fluisterconcert op woensdag 22 november of een creatieve workshop op zaterdag 25 november. Meer info via https://www.elsschot.be/
