De Advocaat en de Zeiler

17 september 2020

Na een lange tijd waarin geen fysieke boekvoorstellingen of -lezingen meer konden plaatsvinden, duiken her en der deze activiteiten terug op.

Op 9 september vond de boekvoorstelling plaats van het eerste duoboek van auteur - theatermaker Kris Van Steenberge en dichter-prozadebutant Geert Briers in De Blikfabriek in Hoboken. Er werden twee voorstellingen coronaveilig georganiseerd, om 15 en om 20 uur, om voldoende kans te geven aan geïnteresseerde lezers. Stadslezer Nathalie Brouwers was aanwezig en schreef dit verslag. Foto's met dank aan Uitgeverij Vrijdag.

Twee heren op het strand

Uitgever Rudy Vanschoonbeek heette het bijeengekomen publiek welkom, en introduceerde hoe dit zo goed als nooit geziene idee voor een literaire roman vorm kreeg. Twee jaar geleden besloten de twee bevriende schrijvers een tocht te maken langs de Belgische kustlijn van het Franse Bray-Dunes tot in het Nederlandse Cadzand. En daar gebeurde er iets waardoor er een begin van een verhaal ontstond. Als verdere opwarmer kwam er een korte video aan te pas.

De onderlegde radiopresentatrice Fien Sabbe voelde beide heren verder aan de tand over hun tocht langs het strand. Er gingen wat plagerijen over en weer maar vooral ging het over vriendschap en respect.

Het publiek kon meer te weten komen over zowel de verdere aanpak om dit idee vorm te geven, het schrijfproces van de auteurs als over het verhaal . Elke scène uit het boek werd een apart hoofdstuk en schreven de schrijvers eerst elk voor zichzelf uit. Daarna werden de scènes in de blender gegooid en woord voor woord afgewogen, zoals patisserie. Daar kwam de uitleg toch op neer. Geert moest zich als poëziedebutant aanpassen om een eerste literair werk te schrijven, en geen te lange poëtische zinnen te maken, om die op een bepaald punt kunstig af te kappen en een nieuwe regel aan te vatten. De ervaring van Kris Van Steenberge wees hem de weg.

Vier personages en een hond

Het boek handelt over vier personages. Of eerder vijf, want ook een hond lijkt belangrijk te zijn voor het verhaal. Volgens Geert is hij het die de vier personages heeft bedacht. De scène waarin de hond ten tonele komt, vindt hij wel weer de mooiste. De advocaat en de zeiler zijn de hoofdpersonages, de twee heren die de strandwandeling in het boek aanvatten. Het geheugen van de advocaat is sterk achteruitgegaan en de zeiler hoopt door met hem samen de wandeling langs de kust te ondernemen dat hij het gemoed van zijn vriend kan opbeuren en iets voor hem kan betekenen. De vriendschap tussen de twee is wel het belangrijkste thema van het boek. De verdere ontwikkelingen die in het boek plaatshebben tussen de advocaat en de zeiler moet de lezer echt wel zelf ontdekken en er zich door laten verrassen.

Melizza is de vrouw van de advocaat en bezorgd over hem waardoor zij hem met zijn oude vriend terug samenbrengt en de zeiler ertoe aanzet om de lang geleden geplande wandeling te gaan maken. Leda is het vierde personage, een vrouw die een boekhandel runt en ook een rol gaat spelen in het boek. Er komen daardoor een aantal referenties naar boeken in het verhaal voor, boeken die voor haar iets betekenen of die ze graad adviseert in haar winkel. Dit moet hier wel even vermeld worden omdat de auteur van een van deze boeken in de zaal zat. De scène die hieronder volgt waarin dit boek aan bod komt, werd voorgelezen door Geert. Rara, over welk boek en welke auteur gaat het hier?

“Leda neemt plaats in de stoel die tussen het bed en het raam staat. Geuren, vernam ze van de behandelende neuroloog, kunnen het bewustzijn stimuleren bij patiënten die langdurig in coma liggen. Net zoals vertrouwde stemmen een effect kunnen hebben. Dat weet Leda. Dat hoopt ze ook met heel haar hart.

Uit haar handtas haalt ze een boek en toont het aan haar moeder. ‘Zie je dit hier? Een oude hand op de armsteun van een zetel. Wat zou ik jouw hand graag weer zien bewegen. Het onderwerp is misschien niet zo gepast, maar het is zo mooi. Het gaat over een vrouw die haar man dood aantreft in de ochtend en hem nog een dag bij haar wil houden. Zij praat de hele tijd met hem. Dat begrijp jij wel, toch, dat ze zoiets doet?’ Met de ene hand houdt ze het boek vast, de andere hand legt ze op die van haar moeder. Enkel wanneer ze een bladzijde omslaat, verbreekt ze even de aanraking. Leda’s voorleesstem is zacht en traag en duidelijk. Ze mist geen enkele nuance. Na enkele paragrafen is Leda er zich niet meer van bewust dat ze voorleest. Haar stem aait de zinnen. De woorden glijden in haar. Ze wordt de tekst.”

Betrokken auteur was hier duidelijk niet van op de hoogte, en werd vanop afstand gezien duidelijk geroerd door de eervolle vermelding.

Eén stem

Fien Sabbe vroeg zich af of de lezer zou kunnen ontdekken welke zinnen van wie juist komen. Kris benadrukt dat de twee auteurs met één stem spreken in het boek en dat ze de redactie ook hadden aangesproken om hier heel goed op te letten. Daarom denkt hij dat dit heel moeilijk zou zijn.

De redactie zorgde er ook voor dat de prachtige cover geworden is wat ze is. Hiervoor kregen ze namelijk toestemming om het “woeste werk” Mer Grosse van kunstenaar Thierry De Cordier te gebruiken, een prachtig beeld die het boek zeker nog meer aantrekkelijk maakt.

Er is sprake van een filmische beeldende taal, een sprekend beeld en dan is er ook nog muziek! Bij het vertrek is de zeiler de chauffeur en heeft hij namelijk voor een playlist - te vinden op Spotify - gezorgd met muziek die veel voor de advocaat betekent. Er zijn dus meerdere dimensies om van te genieten. Vooral Geert was de muziekman, maar natuurlijk moest hier ook naar overeenstemming gezocht worden. O.a. een nummer van de Amerikaanse band Eels zag Kris blijkbaar eerst niet zo goed zitten. Maar ook Ahmad Jamal, John Coltrane en Chet Baker maakten het tot op de playlist. En tot mijn verrassing nog enkele anderen die het geheel erg divers maken.

Zowel Kris als Geert zijn performers die hun publiek enthousiast kunnen maken om direct in hun boek te beginnen. Dat bewijzen ook de passages die elk van hen voorlas, en zelfs een te samen. Omdat dit de première was van hun presentatie, leek dit laatste even spannend voor hen, maar daar was eigenlijk geen enkele reden toe. Maar tussen droom en daad staan jammer genoeg praktische bezwaren en andere beslommeringen om direct in het boek te kunnen duiken. Samen zetten ze tenslotte hun stempel er nog op, als afsluiter van deze knappe presentatie. Deze live boekvoorstelling was bijna weer als vanouds, we hebben ze lang genoeg moeten missen!