“Bliksemschichten uit een andere tijd”

“Dit boek is een leugen, met de raadselachtige waarheid op schoot.”

Met deze woorden op het titelblad bekent Inge Sierens dat er voor de mensen uit haar omgeving herkenbare fragmenten in dit verhaal aanwezig zijn. Maar Blauw dat wemelt is vervormd en verkleurd door emoties en herinneringen, dus wat is de echte waarheid? De auteur, germaniste en producer voor televisie, is in 2015 aan dit boek begonnen. Een mooi debuut waar ik van genoten heb.

Het verhaal bevat veel tijdsprongen en is niet chronologisch geschreven. Maar het overzicht vooraan in het boek kan als leidraad dienen als je de weg even kwijt bent. Die tijdsprongen passen wel perfect binnen het verhaal. Herinneringen aan de hand van brieven, filmpjes, foto’s, bliksemschichten uit een andere tijd … staan immers niet ordelijk gerangschikt in ons geheugen. Wat me ook direct opviel is de mooie schrijf- en vertelstijl, slim en gevat.

“Natuurlijk schuift het geheugen in lagen over de oorspronkelijke herinneringen en is het onmogelijk om een verre gebeurtenis te zien zoals ze zich op het moment zelf afspeelde.”

In Blauw dat wemelt neemt de lezer een kijkje in de wereld van Elly. Ze is gehuwd met Jan en samen hebben ze een zoontje, Oscar. Elly blikt in korte fragmenten terug naar haar verleden. De vroegste herinneringen gaan terug naar 1970. Ze is verliefd op Peter Pan, jaloers op zijn vrouwen Tinkelbel, Wendy en Tijgerlelie. Maar op goede dagen zijn ze goede vrienden. Haar droomwereld biedt bescherming tegen de moeilijke situatie thuis. Moeder ligt soms dagenlang in bed en als ze dan toch opstaat, heeft ze soms vreselijke wanen en woedeaanvallen. Goudvis Kevin is er zelfs de dupe van. Later wordt moeder opgenomen in de psychiatrie. De situatie is schrijnend. Moeder gelooft in haar eigen leugens en haar gefantaseerde levensloop. Dit heeft natuurlijk een grote weerslag op het gezin, maar ook de buurtbewoners hebben er hun mening over, mooi beschreven in dit verhaal.

Op haar 17 de krijgt Elly een relatie met Adam die tien jaar ouder is. Hij straalt rust en vrijheid uit, neemt het niet zo nauw met trouw binnen een relatie en verwacht dat ook niet van Elly. Al deze gebeurtenissen hebben een grote invloed op het verdere leven van Elly. De beroerde thuissituatie, haar werk als ondertitelaar bij de omroep, Jan en Oscar, de dood van haar vader, Adam die later weer op haar pad komt,… Een zeer treffend deel van het verhaal situeert zich na de dood van haar moeder. Tijdens het opruimen van het ouderlijk huis vol donkere herinneringen raakt Elly het spoor bijster.

Inge Sierens heeft het verhaal knap geconstrueerd. Het boek is doorspekt met verwijzingen naar filmfragmenten, muziek en ook een streepje kunst. Binnen de context van het verhaal krijgen deze fragmenten een nieuwe interpretatie. Als lezer heb ik die verwijzingen regelmatig opgezocht op internet, fascinerend hoe alles zo mooi binnen dit verhaal past. Zeker voor de filmliefhebbers een meerwaarde! Ik werd ook regelmatig terug gekatapulteerd naar mijn eigen verleden, vooral door de fragmenten uit de jaren ’70… hoe anders ik die nu ervaar en bekijk dan toen ik nog een jong kind was.

Net zoals de broers hun achtergrond anders ervaren dan Elly, zal iedere lezer dit boek ook anders ervaren. Welke fragmenten blijven je bij, welke herinneringen voeg je er zelf aan toe, waar vind je zelf herkenning in? Voor deze recensie heb ik maar een paar zaken aangehaald die mij opvielen, maar er valt zoveel meer te ontdekken in Het blauw dat wemelt. Een mooi verhaal voor fijnproevers, voor liefhebbers van literatuur. Een rijke leeservaring voor mij! Vier welverdiende sterren.

“Ze staat naar het water te staren alsof ze het wonderlijke schouwspel voor de allereerste keer ziet. In gedachten probeert ze de woorden te vinden om de magische, ongrijpbare vlekken in wemelend blauw te beschrijven. Ze komt niet verder dan blauw. Dat wemelt.”