erotische en obscene universele poëzie

Jean Genet (Parijs, 19 december 1910 — aldaar, 15 april 1986) was een Frans schrijver en dichter. Genet was een kind uit een buitenechtelijke relatie. Zijn moeder liet hem achter bij de Assistance Publique (Burgerlijk Armenbestuur). Genet bracht zijn vroege jeugd door in opvanghuizen. Op zijn tiende werd hij veroordeeld voor diefstal en belandde hij in een jeugdgevangenis. Hij was onschuldig, maar omdat de wereld hem desondanks tot dief had verklaard, besloot hij deze reputatie na te leven. “Ik verwierp de wereld die mij verworpen had", schreef Genet later. Op 19-jarige leeftijd ontsnapte Jean Genet uit de gevangenis. Hij sloot zich aan bij het Frans Vreemdelingenlegioen, om al snel weer te deserteren. Tien jaar zwierf hij door Europa en bracht hij – wegens veroordelingen voor landlopen, homoseksualiteit, prostitutie, diefstal en smokkelen – veel tijd door in Europese gevangenissen. Vanaf 1942 schreef Jean Genet autobiografische boeken waarin de bourgeoisie belachelijk wordt gemaakt en de pracht van diefstal en homoseksualiteit wordt gevierd. In 1948 werd hij voor de tiende keer veroordeeld wegens inbraak, waardoor hij automatisch levenslange gevangenisstraf kreeg opgelegd. Dankzij petities van André Gide, Jean Cocteau, en zijn latere biograaf Jean-Paul Sartre, kwam hij toch vrij. Als dank schreef hij een gedicht waarin de waarden van criminelen en het meditatieve leven in de gevangeniscel worden geprezen. Met zijn eerste twee toneelstukken: Les Bonnes (De Meiden, 1947) en Haute Surveillance (Onder Toezicht, 1949) vestigde hij naam als avant-gardistisch toneelschrijver. Zijn toneelstukken zijn imponerend en moeilijk te beschrijven. Het erotische en obscene wordt getransformeerd tot universele poëzie. Genet exploreert de uiterste consequenties. Zijn thema’s en objecten laten de schaamte ver achter zich. Zijn doel: de façade van de solidaire gemeenschap vermorzelen om zo de naakte mens in al zijn eenzaamheid te tonen; ‘Het werk van Genet is altijd paradoxaal. Rozen van liefde bloeien op uit stinkende pisbakken. Overwinning ligt in onderworpenheid. Minnaars verraden en kelen elkaar uit liefde. Zwarten spelen blanken, mannen spelen dienst-meiden, om zich in theatrale travestie de heersende maar verwerpelijke orde eigen te maken en te vernietigen. Het zijn rituelen rond de onvermijdelijke dood, erotische fantasiën bij de zelfbevrediging. Dagboek van een dief is het meest autobiografische werk van schrijver Jean Genet en vormt een verslag van zijn zwerversleven in Antwerpen en Barcelona en andere delen van Europa gedurende de jaren dertig. Genet maakt zich schuldig aan landlopen, beroving en prostitutie, en wordt in bijna elk Europees land gevangengezet. Hij omarmt zijn reputatie als dief en delinquent, en door de gangbare moraliteit op z'n kop te zetten transformeren ogenschijnlijke vernederingen tot heroïsche ondernemingen. In Dagboek van een dief schrijft Jean Genet in een prachtige en bijzondere stijl zeer openhartig over homoseksualiteit, diefstal en verraad, met als resultaat een uitermate krachtig werk dat tot de dag van vandaag uniek en relevant is. De man weet een fantastisch mooi taalgebruik te hanteren en Kiki Coumans verdient dan ook een grote pluim voor haar prachtige vertaling.